Dasturlash uslublari va paradigmalari fanidan oraliq nazorat savollari


Download 37.01 Kb.
bet2/7
Sana24.12.2022
Hajmi37.01 Kb.
#1053836
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Shuhrat Hamroyev 5

Algebraik semantika algebra belgilash orqali dasturni sharhlaydi.
Aksiomatik semantik dasturning bajarilishining har bir nuqtasida to'xtab qoladigan birlashma to'g'risida (ya'ni, bilvosita) tasdiqlash orqali dasturning ma'nosini aniqlang.
Operatsion semantika tillarni mavhum mashina bilan taqqoslaydi va dastur keyinchalik davlat o'tishlarining ketma-ketligi sifatida baholanadi.
Denotatsion semantika dasturning ma'nosini dastur holatida ishlaydigan funktsiyalar to'plami shaklida ifodalaydi.
Tarjima semantikasi dasturni boshqa tilga tarjima qilishda qo'llaniladigan usullarga e'tibor beradi.

  1. Bugungi kunda mavjud dasturlash tillarining klassifikatsiyalarini bayon qiling (abstrksiya,abstraksiyalash darajasi,mashina tili, quyi,yuqori, o‘ta yuqori, translaytsiya, til oilasi, dasturlash paradigmasi).

  • Abstraktsiya (lot. abstractio «chalg'itish») — ob'ektning ma'lum xususiyatlaridan ularni tanlab tahlil qilish uchun abstraktsiyalash (mavhumlashtirish) jarayoni; bunda kuzatilgan ob'ekt o'zining ideallashtirilgan nazariy tasviri - mavhum ob'ekt bilan almashtiriladi.

  • Abstraksiya qatlami - ma'lum funktsiyalar to'plamining amalga oshirish tafsilotlarini yashirish usullaridan biridir. U tizim abstraktsiya darajalari ierarxiyasi sifatida taqdim etilganda, parchalanish paytida loyihalashtirilgan tizimning murakkabligini nazorat qilish uchun ishlatiladi. Abstraksiya qatlamlaridan foydalanadigan dasturiy taʼminot modellariga misollar qatoriga kompyuter tarmogʻi aloqa protokollari uchun yetti qavatli OSI modeli, OpenGL grafik ibtidoiy kutubxonasi, MS DOS, Linux va boshqa koʻplab zamonaviy operatsion tizimlarda qoʻllaniladigan Unix bayt oqimini kiritish-chiqarish modeli kiradi.

  • Mashina tili - EHM va kompyuterlar uchun dasturlar (programmalar) tuzish "tili"; eng sodda algoritmik til. Uning mazmuni va kridalari raqamli hisoblash mashinalari va kompyuterlarda ishlab chiqiladi. Asosiy mohiyati axborotlar (dastlabki maʼlumotlar, rakamlar) ni kodlashdan iborat. Mashina tili timsollari — ikkilik sanok, tizimi (sakkizlik va oʻn oltilik sa-noq tizimiga oʻtkazib), odatda, timsollar, adreslar, amallar kodi va buyruq belgilariga guruxlanadi. Buyruqlardan masala algoritmlari amalga oshiruvchi dasturlar tuziladi. Dasturda har qaysi masala algoritmini amalga oshirish uchun aniq buyruklar boʻlishi kerak: sonlar xotira qurilmasining qaysi uyasida saqlanishi, sonlarni ishlatish va joʻnatish yoʻllari, hisoblash natijalari qayerda saqlanishi aniq koʻrsatiladi. Mashina tilining asosiy kamchiligi bir turdagi EHM va kom-pyuterlar uchun tuzilgan dasturlar boshqa turlardagilari uchun yaramaydi.

  • Translator - dasturni tarjima qilishni amalga oshiradigan dastur yoki apparat. Dasturni tarjima qilish - bu dasturlash tillaridan birida taqdim etilgan dasturni boshqa tilda yozilgan dasturga aylantirishdir. Tarjimon odatda xatolar diagnostikasini ham amalga oshiradi, identifikatorlar lug'atlarini yaratadi, dastur matnini chop etadi va hokazo.

  1. Quyi darajali dasturlash uslubi haqida bayon qiling(assembler, mashinaga yo’naltirilgan, kompyuter arxitekturasi,quyi darajali,dastur kompilyatsiya bo’lish va ishlash vaqti).

  • Quyi darajadagi dasturlash tillari kompyuter qurilmalari bilan bevosita bog’liq bo’lib, buyruqlar maxsus raqamlar yordamida yoziladi.

Bu kabi buyruqlardan tashkil topgan dastur hajmi kata bo’ladi va ularni tahrirlash ancha mehnat talab qiladi.
Dastlabki elektron hisoblash mashinalarida (“ENIAC”, “MЭСМ”) masalalarni yechish uchun ana shunday buyruqlar yordamida dasturlar tuzilgan. Quyi darajali dasturlash tili ancha murakkab bo'lib ular juda maxsus sohalarda ishlatiladi va ularning mutaxassislari ham juda kam. Chunki quyi dasturlash tillari (masalan: assembler) ko'pincha miktoprotsessorlar bilan ishlashda kerak bo'lishi mumkin. Odatda turli dasturlash ishlari uchun yuqori darajali dasturlash tilidan keng foydalaniladi. EHM (Elektron Hisoblash Mashinasi) endi yuzaga kelgan paytda programma tuzishda, faqat mashina tillarida, ya'ni sonlar yordamida EHM bajarishi kerak bo'lgan amallarning kodlarida kiritilgan. Bu holda mashina uchun tushinarli sanoq, sistemasi sifatida 2 lik, 6 lik, 8 lik sanoq sistemalari bo'lgan. Programma mazkur sanoq sistemasidagi sonlar vositasida kiritilgan.

  1. Assemebler tilida qo’zg’aluvchan virgulli sonlar bilan ishlash usullarini bayon qiling(stek , xotira, registr,stek cho‘qqisi,stek registr,arifmetik amallarni bajaruvchi buyruqlar).

  • Stek - bu ma'lumotlarni vaqtincha saqlash uchun mo'ljallangan dastur maydoni. Assemblerdagi stek "Birinchi kirsa - oxirgi chiqadi, oxirgi kirsa - birinchi chiqadi" qoidasi bo'yicha ishlaydi. Istalgan vaqtda stekda faqat birinchi element mavjud bo'ladi, ya'ni stekga yuklangan oxirgi element. Yuqori elementni stekdan chiqarish keyingi elementni mavjud qiladi. Stack elementlari stek uchun maxsus ajratilgan xotira maydonida stekning pastki qismidan boshlab ketma-ket kamayib borayotgan manzillarda joylashgan. Yuqori mavjud elementning manzili SP stek ko'rsatkichi registrida saqlanadi. Stack har qanday segmentning bir qismi yoki alohida segment bo'lishi mumkin.

  • ADD buyrug'i birinchi va ikkinchi operandlarni qo'shishni amalga oshiradi, birinchi operandning dastlabki qiymati (dst - qabul qiluvchi) yo'qoladi, qo'shilish natijasi bilan almashtiriladi. Ikkinchi operand (src - manba) o'zgartirilmaydi.


Download 37.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling