Давлат бошқарувида сиёсий партиялар роли


Download 0.67 Mb.
bet5/19
Sana12.03.2023
Hajmi0.67 Mb.
#1265591
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
БИЛЛУР

Yuvinish xonasi.

  • ishchilar ishlashi grafig bo`yicha оlib bоriladi. SHuning uchun dushеvоy kun smеnada ishlоvchi ishchilarni 60%dan хisоblanadi: ishlab chiqarish sехlarida ishlayotgan ishchilar uchun.1ta dush kabinasi razmеri 0,9х0,9 m; kabinani оralig`i 2m, kabinadan dеvоrgacha-1,2m, kabinani balandligi 1,6m bo`lgan pеrеgоrоdka bilan bo`linib, pоlga еtmasdan 0,2 mеtr yuqоrida bo`ladi.

  • Omborxonalar.

  • Bu оmbоrхоna maydоni 75%, maхsulоt saqlashga mo`ljallangan bo`ladi. Maхsulоt yashiklarda va kartоnli karоbkalarda va qoplarda saqlanadi. Tayyor maхsulоtlar saqlash оmbоrхоnasini ishlab chiqarish kоrpusi bilan bir blоkda quriladi. Bu omborxonani 1 etajli pоdvalsiz quriladi. Bir tоmоndan transpоrt хarakatiga o`tish jоyi 0,8m uchrashish хarakatida 1,5m ko`zda tutiladi. (kaytishda 2-transpоrt bilan) eshiklarni eni 2 mеtr balandligi 2,4 m bo`ladi.

    Биллур буюмлари -жадвалда ишлаб чиқариш мураккаброқ жараён ҳисобланади.




    МДҲ мамлакатларида чиқариладиган қўрғошинли биллурнинг таркиби
    101-жадвал

    Оксид тури

    Оксидларнинг миқдори, фоиз ҳисобида

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9*

    SiO2

    55,5

    55,5

    58

    57

    57

    57

    62

    62

    59

    PbO

    30

    30

    25

    25

    25

    28

    20

    19

    24

    BaO

    -

    -

    -

    3

    -

    -

    -

    -

    -

    ZnO

    -

    -

    -

    -

    3

    -

    -

    1

    1

    Na2O

    -

    2

    3

    4

    4

    3

    3

    2

    -

    K2O

    14,5

    12,5

    14

    11

    11

    12

    15

    16

    16

    Ag2O3

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    0,5

    Nд

    1,565

    1,566

    1,555

    1,560

    1,559

    1,561

    1,541

    1,539

    1,560

    *Ўзбекистон биллурига оид маълумотлар.



    Ni2O3




    Ag2O3



    SiO2 (кварц қуми)




    P b3O4 (қўрғошин-ли сурик)




    K NO3




    K 2CO3
    б ойитиш (ювиш, магнитли сепа-рация, флотация)




    Майдалаш




    майдалаш




    ZnO



    элаш




    элаш




    элаш




    элаш




    д озалаш




    х ом ашёларни аралаштириш (тарелкали аралаштиргич)




    ш иша омихтасини хумдонга узатиш (осма вагонча)







    ш иша пишириш (тувакли ёки ванна хумдони, 1450˚С)




    шишани қолиплаш (қўлда пуфлаш, механизацияланган пуфлаш, ресслаш)




    м аҳсулот кучланишини йўқотиш (ЛЕР-18 отжигхумдони)




    маҳсулот сифатини текшириш




    маҳсулотга бошланғич ишлов бериш
    (қалпоқли кесиш, чекка ва тагини текислаш)




    м еханикавий ишлов бериш (шлифовка қилиш, олмос қирралар тушириш)




    кимёвий ишлов бериш (полировка қилиш, кимёвий пардозлаш)




    маҳсулотларни саралаш ва жойлаш




    маҳсулотларнитайёр буюмлар омборига жўнатиш



    Қўрғошин биллур маҳсулотлари ишлаб чиқариш технологик чизмаси.


    МДҲ мамлакатларида ишлаб чиқариладиган қўрғошинсиз
    биллурнинг таркиби
    102-жадвал

    Оксидлар тури

    Оксидларнинг миқдори, фоиз ҳисобида

    1

    2

    3

    4

    5

    6

    SiO2

    77

    76

    74

    58

    59

    60

    CaO

    5

    5

    5

    -

    -

    -

    BaO

    -

    -

    -

    18

    20

    10

    ZnO

    -

    -

    2

    5

    2

    10

    Na2O

    9

    5

    4

    3

    4

    10

    K2O

    9

    14

    14

    16

    15

    10

    Sb2O3

    0,2

    0,15

    0,15

    -

    0.4

    0,3

    As2O3

    0,1

    -

    0,1

    0,3

    -

    -

    nд

    1,501

    1,500

    1,505

    1,534

    1,533

    1,531

    Биллур таркиби ҳам шиша тараси таркиби каби турлича бўлади (101-102-жадваллар). Оғир биллур таркибида 30 %дан ортиқ қўрғошин оксиди, 50-60 % қум ва 9-12 % қалий оксиди бор. Бундай биллурларнинг нур синдириш коэффиценти 1,565 атрофида бўлади. Енгил биллур таркибига эса 17-27 % қўрғошин оксиди, 1-5 % қальций оқсиди, 12-17 % натрий ва қальий оқсидлари, 55-65 % қремний (IV) –оқсиди киради. Уларнинг нур синдириш коэффициентлари 1,535-1,560 оралиғида бўлади. Ярим биллур номи билан аталувчи махсулот турида эса 13 % гача қорғошин (II) –оқсиди, 3-8 % гача барий оқсиди ва 2 %гача бор (III) оқсиди бўлади. Чех биллури деб аталувчи турда эса қўрғошин оқсиди мутлоқа бўлмайди. Унинг таркибига 75-77 % қремний (IV) –оқсиди, 5-7 % қалций ва барий оқсидлари, 1-3 % натрий оқсиди ва 14-18 % қалий оқсиди кирган бўлади. Бундай буюмларнинг нур синдириш коэффициентлари 1,480-1,500 атрофида бўлади.


    Ўзбекистон биллури номини олган махсулотлар таркибига 59 % қум, 24 % қўрғошин (II) –оқсиди, 16 % қалий (I) –оқсиди, 1 % рух оқсиди киради. As2O3 оқартирувчи ва Ni2O3 –физикавий рангсизлантирувчи вазифаларини ўтайди. Улар 100 % устига жуда оз миқдорда қўшилади (As2O3 миқдори 0,1-0,5 %, Ni2O3 –0,01-0,02 атрофида).
    Махсулот тайёрлаш юқорида келтирилган чизмада худди шиша тарасидагидек бир тарзда ўтади. Қумни бойитиш магнитли сепарация ва тебранувчи стол ёрдамида амалга оширилади. Уларни майдалаш учун ишлатиладиган жиҳозлар уларнинг қаттиқлиги ва бошқа хусусиятларига танланади. Шиша тайёрлаш тарелкали ва бошқа типдаги аралаштиргичларда бажарилади.
    Шиша омихтасини эритиш ва шиша олиш, асосан ванна ва тувакли хумдонларда амалга оширилади. Биллур буюмларини ишлаб чиқаришда хумдон ичидаги ҳарорат 1450-1470ºС атрофида бўлади. Қўрғошин PbO ҳолатидан металл Pb ҳолига қайтмаслиги учун шиша омихтасини қайнатиш жараёнини кислородли муҳитда олиб бориш даркор. Эритма маҳсулот 4-5 соат ичида тайёр бўлади.
    Турли таркибда ва оз миқдорда биллур пишириш эса тувакли хумдонларда олиб борилади. Шиша чиқиндисини саноат хумдонига юклаётган вақтда ҳарорат 1250-1300ºС атрофида бўлса, уларнинг устига 1-1,5 соатдан кейин шиша омихтаси юкланади (116-расм). Шиша омихтаси юбориш вақтидаги ҳарорат – 1350-1420ºС бўлиш маъқул. Шиша омихтаси ишлаб чиқариш шароитида қисмлаб – икки ёки уч қисмда 1-1,5 соат мобайнида юборилади. Шиша омихтасини бутунлай эритиш, биқиллантириш ва оқартиришга 1460-1470ºС ли ҳароратда 6-7 соат вақт сарф бўлади. Биллур буткасини совитиш ва қолиплашга тайёргарлик 2-3 соат вақт талаб қилади. Натижада шиша эритмасининг ҳарорати 1380-1260ºС гача камаяди. 1260-1250ºС ли ҳароратда биллур шишаларини қолиплаш қўлда пуфлаш механизациялашган пуфлаш ва преслаш усуллари орқали амалга оширилади. Биллурни қўлда пуфлаш биллурсоздан юксак дил ва катта маҳорат талаб қилади.
    Биллурсозликдаги кейинги жараён отжиг бўлиб, у махсус туннел хумдонларида 550-400ºС ли ҳароратда буюмни аста-секин совитиш йўли билан кучланишлардан холи этишдир. Агар тайёр буюмлар қолиплардан олинганидан кейин тез совитилса, ёрилиб кетиши мумкин. Чунки буюмнинг совиган сирти ва совиб улгурмаган сопалагининг ўрта қисми орасида номувофиқлик юзага келади.



    -расм. Рангли шиша (а) ва қўрғошинли биллур (б) пишириш графиклари.

    Биллур технологиясидаги яна бир нозик ва мураккаб жараёнлардан бири буюмларга гулчизиш хамда сурат солишликдир. Бу юксак маҳорат талаб қиладиган иш олмосли станоклар ёрдамида қўлда бажарилади. Гул ва қирралар айланувчан сайқаллаш диски ёрдамида пайдо бўлади.


    Турли гул, сурат ва нақишлар чизилганидан сўнг 40 %ли плавик кислота ва96-98 %ли сульфат кислотаси иштирокида сайқал берилади. Натижада, буюм тоза ва нафис бўлиб қолади.

    TEXNOLOGIK HISOB KITOBLAR
    MATERIAL BALANS HISOBI.
    Men o’z loyihamda kuniga 3 tonna billur mahsulotlarini ishlab chiqarishni rejalashtirmoqdaman. Buning uchun xom ashyo materiallarini va ishlab chiqarish mahsulotlarini material balanslarini tuzish orqali jarayonlar orasidagi yo’qotishlarni hisoblab chiqmoqchiman. Buning uchun texnologik sxemamdan ham foydalanib tayyor mahsulot omboridan hisoblash ishlarini boshlayman.
    Tayyor mahsulot omboridagi yo’qotishlarni hisoblayman. Kuniga 3 tonna tayyor mahsulot ishlab chiqarilayotganda 0,2 % yo’qotishga erishiladi.
    3000 kg - 100 %
    X1 – 0,2 %
    x1  = 6 kg
    y1= 3000+ 6 = 3006
    y1= 3006 kg
    Kimyoviy ishlov uchun pardoz qilish va kimyoviy pardozlash uchun 0,5 % mahsulot yo’qotiladi.
    3006 kg – 100%
    X2 – 0,5 %
    x2  = 15,03 kg
    y2=3006 +15.03= 3018,03
    y2= 3018,03 kg
    Mahsulotga mexanikaviy ishlov berish jarayonida mahsulot yo’qotilishi 2 % ga teng deb qaralgan.
    3018,03kg – 100%
    X3 -2%
    X3  = 60,36 kg
    Y3= 3018,03 + 60,36 = 3078,39
    Y3=3078,39 kg
    Mahsulotdagi kuchlanishni yo’qotish uchun (LER 18) jihozidan foydalanamiz. (LER 18) dagi yo’qotishni 3 % deb qobul qilingan u holda :
    3078,39 kg – 100%
    X4 – 3%
    X4 =  = 92,35 kg
    Y4 = 3078,39 +92,35= 3171
    Y4 = 3171 kg
    Xom ashyoni aralashtirib billur omixtasini aralashtirish jarayonidagi yo’qotish 0,5 deb qobul qilingan, u holda :
    3171kg – 100%
    X5 – 0,5 %
    X5=  =15,8 kg
    Y5 = 3171 +15,8 =3187
    Y5 = 3187 kg

    Download 0.67 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
    • 1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19



    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling