Davlat boshqaruvi

Amir Nasrullo Bahodirxon
(1826-1860)
Amir Muzaffarxon
1860-1885
Buxoro amiri Said Abdulahadxon
(1885-1910)
Buxoro amiri Amir Said Olimxon
(1910-1920)
Markaziy hokimiyatda devonbegi, ko’kaldosh, qo’shbegi, mushrif, mirshab, dodxoh, inoq, miroxur, dasturxonchi, kitobdor, to’qsabo, parvonachi, sadr, shayxulislom, qozikalon, muftiy, muhtasib kabi yuqori martabali lavozimlar joriy etilgan.
Eng katta davlat lavozimi — qo’shbegi (vaziri buzruk), ya’ni Bosh vazir lavozimi edi. Davlatning barcha boshqaruv idoralari unga bo’ysunar edi. Bir so’z bilan aytganda, barcha ijroiya hokimiyat qo’shbegining qo’lida edi. Viloyat va tuman hokimlari ham qo’shbegi tavsiyasiga binoan tayinlanar edi. Qo’shbegi xon Arkida yashagan.

• Devonbegi — xonlikning moliya-xazina ishlarini boshqargan. Soliqlar undirilishi ustidan nazorat olib borgan. U Ark etagida yashagan.
• Ko’kaldosh — butun amirlik hududida do’stona yoki dushmanlik munosabatida bo’luvchilar haqida ma’lumotni to’plagan.
• Mushrif — amaldorlar xonga in’om etgan buyumlarni hamda harbiy anjomlarni ro’yxatga olgan. Soliq tushumlarini yozib borgan.
• Mirshab — tungi shahar soqchilari boshlig’i vazifasini bajargan.
• Dodxoh — fuqarolarning arz va shikoyatlarini tinglovchi va hal etuvchi amaldor bo’lgan.
• Inoq — vazifasi amir farmoyishlarini beklardan boshqa tabaqaga yetkazishdan iborat bo’lgan.
• Miroxur — amir otxonasining boshlig’i bo’lgan.

Buxoro amirligidagi davlat mansablari
Buxoro amirligi ma’muriy jihatdan viloyatiga va tumanlarga bo’lingan. Chunonchi, amirlik davlati 40 viloyat va tumanliklardan iborat edi. Amirlikning yer maydoni taxminan 270 ming km2, aholisi esa 2 mln atrofida bo’lgan. Aholisini o’zbeklar, tojiklar, turkmanlar, qolgan qismini esa qoraqalpoqlar, qozoqlar va boshqa xalqlar tashkil etgan. Amir tayinlaydigan hokim boshqaradigan hudud viloyat deb atalgan. Amirlikning poytaxti Buxoro shahri va viloyatini qo’shbegi boshqargan. Amirlikning alohida davlat xazinasi bo’lmagan. Xazina amirning mulki bo’lgan.
Buxoro amirligi qo’shinlari XIX asr 60-yillarida
Buxoro amirligi 1868 yild 23 iyunda Chor Rossiyasi tomonidan zabt etiladi. Buxoro Rossiyaga 500 ming oltin miqdorida tovon to’laydi. Buxoroga katta cheklovlar yuklanadi. Natijada Buxoro Rossiya Imperiyasiga tobe bo’lgan davlatga aylanadi