Davlat byudjeti daromadlari tushunchasi va mohiyati

DAVLAT BYUDJETI DAROMADLARI TUSHUNCHASI VA MOHIYATI

REJA:

• Davlat byudjetining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati va funksiyalari
• Davlat byudjetining daromadlari tizim
• Davlat byudjetining holatlari

Davlat byudjetining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati.

Davlat byudjetining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati.

Davlat byudjetining mazmunini yoritishga turli davr va turli yo‘nalishdagi iqtisodiy maktablar vakillari bo‘lgan iqtisodchi olimlar turlicha yondoshganlar. Masalan, nomi keltirilgan o‘quv qo‘llanmada “Davlat byudjeti deyilganda, eng avvalo, ikki tushunchaning qo‘shilishini tushunmoq kerak: birinchisi davlat miqyosida yalpi ichki (milliy) mahsulotni taqsimlash natijasida vujudga keladigan iqtisodiy (moliyaviy) munosabatlar (iqtisodiy kategoriya) va ikkinchisi shu kategoriyaning namoyon bo‘lish shakli sifatida davlatning asosiy moliyaviy rejasi”, - deb izohlangan.
Davlat byudjetining ijtimoiy-iqtisodiy
iqtisodiy kategoriya sifatida
huquqiy kategoriya sifatida
moddiy tushuncha sifatida
davlat bilan yuridik va jismoniy shaxslar o‘rtasida mamlakatda yaratilgan yalpi ichki mahsulotni, uning faol qismi bo‘lgan milliy daromadni (qisman milliy boylikni) qayta taqsimlash yuzasidan kelib chiqadigan pul munosabatlari tizimi
markaziy hukumat va tegishli mahalliy hokimiyat idoralari faoliyatini ta’minlovchi, ular oldidagi siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik vazifalarni bajarishga mo‘ljallangan markazlashtirilgan pul mablag‘lari fondi
markaziy va tegishli mahalliy hokimiyat va ijroiya organlari tomonidan ishlab chiqiladigan va belgilangan tartibda tasdiqlanadigan, markazlashgan pul mablag‘lari fondini shakllantirish, taqsimlash va maqsadli ishlatishni ko‘zda tutuvchi asosiy moliyaviy reja,yuridik xujjat

Davlat byudjetining funksiyalari. Davlat byudjetining mohiyati uning iqtisodiy kategoriya sifatidagi funksiyalarida namoyon bo‘ladi. Turli davr va turli maktab iqtisodchilari davlat byudjetining funksiyalarini yoritishga turlicha yondoshadilar. Masalan, T.Malikov, N.Xaydarov hammuallifligidagi “Davlat byudjeti” o‘quv qo‘llanmasida davlat byudjetining funksiyalari quyidagi tarzda bayon qilingan: “Davlat byudjeti moliyaning tarkibiy qismi sifatida, uning boshqa bo‘linmalari singari, ikki xil funksiyani bajaradi: 1) taqsimlash; 2) nazorat.