Davlat tuzilishi va ma`muriy hududiy bo`linish

BUYUK BRITANIYA MA`MURIY HUDUDIY BO`LINISHI VA DAVLAT TUZILISHI

• Ma'muriy-hududiy bo'linish mamlakatning konstitutsiyasi tufayli murakkab tuzilishga ega bo'lib, u turli tarixiy davrlarga oid hujjatlar to'plamidan iborat. An'anaga ko'ra, an'anaviy ravishda mamlakatlar yoki viloyatlar (mamlakat) deb nomlangan to'rtta asosiy ma'muriy va siyosiy qism mavjud:
• Buyuk Britaniyani tashkil etuvchi barcha davlatlar har xil maqomga ega. Xususan, Uels hozirgi chegaralarida hech qachon mustaqil davlat bo'lmagan. Angliya tomonidan tortib olinganidan so'ng, u 1967 yilgacha Angliya va Uels kontseptsiyasi joriy etilgunga qadar maxsus lavozimda qoldi va hali ham ko'p masalalarda Angliya bilan yaxlit. Ayrim mamlakatlar hokimiyatining vakolatlari, shuningdek, 1997 yilda boshlangan hokimiyatni topshirish jarayonida alohida belgilanadi.

• Hozirgi vaqtda Buyuk Britaniyaning umumiy qabul qilingan ma'muriy bo'linishi to'rtta tarixiy mintaqani yoki inglizlar aytganidek, mamlakatlarni o'z ichiga oladi. Bularga Angliya, Uels, Shotlandiya va Shimoliy Irlandiya kiradi.
• Buyuk Britaniyada aholi zichligi juda yuqori: 1 kvadrat kilometrga 230 kishi. Shu bilan birga, aholi butun hudud bo'ylab notekis taqsimlangan. Inglizlarning aksariyati unda yashashi ajablanarli emas, chunki bu hudud eng qulay geografik pozitsiyani egallaydi. Shuningdek, aynan Angliyada butun shtatning siyosiy va iqtisodiy markazi joylashgan. Bundan tashqari, bu erda eng qulay tabiiy sharoitlar mavjud.

• Buyuk Britaniyaning ma'muriy bo'linishi quyidagicha:
• Shimoliy Irlandiya. Poytaxti - Belfast.
• Shimoliy Shotlandiya, Janubiy Shotlandiya. Ma'muriy markazi - Edinburg.
• Shimoli -sharqiy. 4 ta okrugdan iborat. Asosiy shahar - Nyukasl -Vaqt.
• Shimoli -g'arbiy - beshta okrugdan iborat, asosiy shaharlar - Liverpul va Manchester.
• Yorkshir va Xamber viloyati. Yorkshir - butun Angliyadagi eng yirik okrug. Bu Yorkshir va Xamber ma'muriy bo'linmasining bir qismi.
• Sharqiy Midlend. Viloyat poytaxti - Nottingem.
• G'arbiy Midlendlar poytaxti Birmingemda.
• Uels
• Sharqiy Angliya, Kembrij asosiy shahar.
• Ma'muriy markazi Guildford bilan janubi-sharqda.
• Janubi -g'arbiy. Eng katta aholi punkti - Bristol.
• Buyuk London hududi.

• DAVLAT TUZILISHI
• Buyuk Britaniya konstitutsion monarxiya. Davlat boshligʻi qirol (qirolicha). Mamlakatning konstitutsiyasi yoʻq. 1215-yilgi Ulugʻ Erkinliklar partiyasi, 1679-yilgi Xabeas korpus akti, 1931-yilgi Vestminster statuta, 1969-yilgi Xalq vakilligi toʻgʻrisidagi akt va boshqa eng muhim parlament hujjatlari hisoblanadi. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni qirol (qirolicha) va parlament (u ikki palatadan iborat: Lordlar palatasi va Jamoalar palatasi), ijrochi hokimiyatni bosh vazir boshchiligidagi hukumat (vazirlar mahkamasi) amalga oshiradi. Bosh vazirni qirol (qirolicha) tayinlaydi. Hukumat aʼzolari parlament aʼzolaridan boʻlishi kerak. Buyuk Britaniya tarkibidagi Angliya, Uels va Shotlandiya oʻzining sud tizimiga, mahalliy boshqaruv organlariga ega. Shimoliy Irlandiya maʼmuriy muxtoriyat huquqiga ega boʻlib, uni qirol (qirolicha) tayinlagan gubernator boshqaradi. Buyuk Britaniya oʻtmishda Britaniya imperiyasi tarkibida boʻlgan mamlakat va hududlarni birlashtiruvchi Hamdoʻstlikka boshchilik qiladi.