Davriy sistemaning 4 a guruh elementlaridan kislorodni olinishi xossalari va ishlatilishi Tayyorladi: Nodirov Sardor Reja: Kislorodning xossalari Kislorod ( O , lotincha oxygenium ) – u 16-guruhning kimyoviy elementi (davriy tizimning eski qisqa shakliga ko’ra u VI guruhning asosiy kichik guruhiga yoki VIA guruhiga kiradi), davriy tizimning ikkinchi davri. Kislorodning joylashgan 8. Kislorod – kimyoviy faol metallmas, xalkogenlarni eng keng tarqalgan vakili hisoblanadi. Normal sharoitda oddiy modda sifatida rangsiz, ta’msiz va hidsiz gaz. Ikki molekuladan iborat bo’lgan uchun kislorod atomlari (O2), u dioksigen deb ham ataladi . Suyuq kislorod och moviy rangga, qattiq kislorod esa och ko’k kristalga aylanadi. Kislorodning xossalari Kislorodning allotropik shakllari mavjud , masalan, ozon – normal sharoitda, o’ziga xos hidga ega bo’lgan ko’k gaz, uning molekulasi uchta kislorod atomidan iborat (O3 formulasi ). Kislorod yer qobig’ida eng keng tarqalgan element bo’lib, uning ulushi (turli xil birikmalar tarkibida, asosan silikatlar tarkibida ) qattiq er qobig’i massasining taxminan 47% ni tashkil qiladi . Dengiz va toza suvlarda juda ko’p miqdordagi bog’langan kislorod mavjud – 85,82% (massa bo’yicha). Yer qobig’ining 1500 dan ortiq birikmalari tarkibida kislorod bor. Atmosferada kislorodning tarkibi hajmi bo’yicha 20.95% va massa bo’yicha 23,10% tashkil qiladi(taxminan 10¹⁵ tonna ). Kislorodning xossalari Normal sharoitda uning 1 litr 1,429 g keladi , u hovodan biroz og’irdir. Suvda oz eriydi( 4,9 ml / 100 g da 0 ° C, 2,09 ml / 100 g da +50 ° C) va spirt (2.78 ml / 100 g da +25 ° C). U eritilgan kumushda yaxshi eriydi ( +961 ° C da 1 hajm Ag da 22 hajim O2 eriydi ). Perflorli uglevodorodlarda yaxshi eriydi (20-40%) .
Do'stlaringiz bilan baham: |