47Чақнаш фазаси деб нимага айтиади? Тажриба билан изоҳланг. Yonuvchi suyuq 463 moddalarni o‘rab turgan muhit haroratining ko‘tarilishi tufayli, ularning sirtida yonuvchi bug‘lar yig‘ilib qolishi va tashqi issiqlik manbai ta’sirida, alangalanmasdan portlashga moyil bo‘lgan holat yuzaga kelishi mumkin. Ana shu holatni yuzaga keltiruvchi eng kichik harorat, chaqnash harorati deb qabul qilingan. Suyuqliklarning yonuvchanlik darajasi ularning chaqnash haroratiga qarab belgilanadi va ikki toifaga bo‘linadi. Ya’ni, chaqnash harorati 61o C dan past bo‘lgan suyuqliklar engil alangalanuvchi va yuqori bo‘lganlari esa engil yonuvchi suyuqliklar turkumiga kiritilgan. Ishlab chiqarishda, harorati chaqnash haroratidan yuqori bo‘lgan muhitlarda, bu turdagi suyuqliklarni qo‘llanilishi xavfli hisoblanadi. Davlat xavfsizlik me’zonida ba’zi engil yonuvchi suyuqliklarning chaqnash harorati quyidagicha berilgan: Atseton-1,80 C, benzol-150 C, benzin- 500 C, solyarka –380 C, kerosin –280 C, skipidar –340 C, toluol-60 C, ksilol –230 C, motor yonilg‘isi-700 C va boshqalar. 464 Ormandi va Grevenlar tajribalarga tayangan holda, har qanday yonuvchan suyuqliklarning xavfli chaqnash harorati ularni qaynash harorati bilan bog‘liqligini quyidagicha ifoda etishni taklif etganlar
48. Алангаланиш деганда нимани тушунасиз? 12. Ўз-ўзидан алангаланиш деганда нимани тушунасиз? Изоҳ беринг. Алангаланиш. Cуюқликни қиздириш давом эттирилса, чақнаш ҳароратидан кейин унинг қизиши орта броган сари ажралиб чиқаётган газлар миқдори ҳам орта боради ва шундай пайт келадики аланга олиб келинганда, газлар чақнайди ва ёнишда давом этади. Бу воқеа содир бўлган ҳарорат алангаланиш ҳарорати дейилади.
49. Ўз-ўзидан ёниш қандай ҳолларда юз бериши мумкин. Изоҳ беринг. Ўз-ўзидан алангаланиш. Агар ёнувчи моддани алангаланиш ҳарортидан юқори ҳароратда қиздириш давом эттирилса, лекин очиқ аланга олиб борилмаса, шундай вақт келадики, ундан ажралиб чиқаётган газлар ўз-ўзидан алангаланиб кетади. Бу содир бўлган ҳарорат шу модданинг ўз-ўзидан алангаланиш ҳарорати дейилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
