Демократик жамият тўҒрисидаги дастлабки қарашлар ва унинг ривожланиш босқичлари режа

Амир Темур ўз давридаги хизматларининг энг асосийси бу - унинг давлат арбоби сифатида адолат ғояларига асосланган миллий давлатчилик таълимотларининг хуқуқий негизларини яратганлига ҳамда yни татбик этиб берганлигидадир.

• Амир Темур ўз давридаги хизматларининг энг асосийси бу - унинг давлат арбоби сифатида адолат ғояларига асосланган миллий давлатчилик таълимотларининг хуқуқий негизларини яратганлига ҳамда yни татбик этиб берганлигидадир.

4.Жадидлар қарашларида маърифий-демократик тамойиллар

Миллий давлат мустақиллиги учун курашда озодлик ҳаракатларининг ўзига хос хусусиятлари ҳамда шарт-шароитларини сиёсий жиҳатдан таҳлил қилишга алоҳида эътибор қаратиш лозим. Хусусан, жадидларнинг мустақиллик учун кураш ғояларининг вужудга келиши назарда тутилади.

Миллат озод бўлиб, ўзининг мустақил давлатини ўрнат-магунча, ижтимоий адолатни тиклаб бўлмаслиги Бехбудий келган биринчи хулосалардан эди. Айни пайтда, бундай ғоя миллий истиқлолчилик ҳара-катининг асосини ташкил этган.

• Миллат озод бўлиб, ўзининг мустақил давлатини ўрнат-магунча, ижтимоий адолатни тиклаб бўлмаслиги Бехбудий келган биринчи хулосалардан эди. Айни пайтда, бундай ғоя миллий истиқлолчилик ҳара-катининг асосини ташкил этган.

Ўз даврида жадидлар миллий-маданий мухто-рият қурилиши тамойил-ларини ривожлантириш-га, Туркистонда давлатчи-лик шакли ва уни бошқариш конунларини жорий этиш, суд орган-ларини ташкил қилиш, давлат тузилмаларини яратиш каби масалаларга катта эътибор беришган.

• Ўз даврида жадидлар миллий-маданий мухто-рият қурилиши тамойил-ларини ривожлантириш-га, Туркистонда давлатчи-лик шакли ва уни бошқариш конунларини жорий этиш, суд орган-ларини ташкил қилиш, давлат тузилмаларини яратиш каби масалаларга катта эътибор беришган.

Бехбудийнинг «Туркистон маданий мухторияти лойихаси» дастурида тула мустақил, демократик жамият тўғрисида эмас, давлатнинг автономия шакли назарда тутилади. 1917 йилдаги Умумтуркистон мусулмонларининг курултойида ҳам давлатчилик қурилиши тўғрисидага қарашларда демократик ёки федератив шакллари тўғрисида баҳс олиб борилади. Аммо уларнинг демократия ва федерация тўғрисидаги қарашлари ҳам аслида конституцион монархия тузумидан ташқарига чиқиб кетолмайди.

• Бехбудийнинг «Туркистон маданий мухторияти лойихаси» дастурида тула мустақил, демократик жамият тўғрисида эмас, давлатнинг автономия шакли назарда тутилади. 1917 йилдаги Умумтуркистон мусулмонларининг курултойида ҳам давлатчилик қурилиши тўғрисидага қарашларда демократик ёки федератив шакллари тўғрисида баҳс олиб борилади. Аммо уларнинг демократия ва федерация тўғрисидаги қарашлари ҳам аслида конституцион монархия тузумидан ташқарига чиқиб кетолмайди.