Denov tadbirkorlik va pedagogika institutui "Maktabgacha ta’lim" kafedrasi o’qituvchisi Ermatova Mehriniso Bekmurodovna

Ular quyidagilardir:
- ta’lim, tarbiya va shaxsni rivojlantirish vazifalarining o‘zida yaxlit
aks ettira olishi;
- o‘zida zamonaviy fan va texnika darajalarini ifodalay olishi;
- g‘oyaviy jihatdan talabalarning yosh va psixologik xususiyatlariga mos kelishi;
- o‘quv materialining zarur axborotlar bilan to‘liq ta’minlanganligi;
- o‘qitish jarayonida rang-barang metod va vositalarni qo‘llash imkoniyatini ta’minlaganligi;
- ta’limning ko‘rgazmaliligi va barcha uchun ochiqligini ta’minlash tamoyiliga egaligi;
- ko‘p funksiyali ta’lim vositalaridan foydalanish va ularni oson ekspluatasiya qilish imkoniyatining mavjuligi;
- pedagogning talabalarga mustaqil ishlarni samarali tashkil etishga ko‘malashish darajasi
O‘qitish tizimida pedagogik texnologiyalarini samarali qo‘llash pedagogning kasbiy kompetentligiga ham bog‘liq. Shu sababli pedagogik texnologiyalarning samaradorligini pedagog tomonidan ularning qo‘llanilishiga ko‘ra ham baholash mumkin. Bunda quyidagi mezonlar muhim ahamiyatga ega:
- pedagogning texnologik madaniyatga egaligi;
- pedagogning pedagogik texnologiyalarni qo‘llash borasida tajribaga egaligi;
- pedagog tomonidan pedagogik texnologiyalarga “ijodiy” o‘zgarishlar kiritilishi va ularning qayta shakllantirilishi;
- pedagogik texnologiyalarni ta’lim amaliyotiga tatbiq etishda o‘qitiuvchi va talabalar o‘rtasida o‘zaro hamkorlik negizida muvaffaqiyatli vaziyatlarning qaror topganligi;
- pedagogik texnologiyalarning tarkibiy qismlari o‘rtasidagi o‘zaro aloqadorlik;
- peagogik texnologiyalarning talabalar va pedagoglarning kasbiy
rivojlanishini ta’minlashdagi imkoniyatlarga egaligi;
- talabalar o‘quv-bilish faoliyatining ijobiy ahamiyat kasb etishi
Ta’lim jarayonini texnologiyalashtirish pedagogik faoliyatning muhim ko‘rinishi bo‘lib, u quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi.
Asosiy bosqichlar
1-bosqich:loyihani yaratish
2-bosqich:talabalar faoliyatini tashxislash
3-bosqich:pedagogik jarayonni tashkil etish
4-bosqich:pedagogik jarayonning samarali kechishini ta’minlash
5-bosqich: talabalar failiyatini nazorat qilish
Ta’lim jarayonini loyihalash – pedagogik faoliyat ko‘rinishi bo‘lib, u ta’lim jarayonining texnologik tuzilma hama o‘qitish natijasini kafolatlovchi metod va vositalar yig‘indisiga egaligi bilan tavsiflanadi
1) ta’lim jarayonining loyihalash samaradorligi barcha tarkibiy qismlar (texnologik boshqaruv, vosita, axborot, ijtimoiy-psixologik muhit)ning loyihada maqsadga muvofiq yoritilishi asosida ta’minlanadi;
2) ta’limning texnologik vositalari talabalarning individual xususiyatlariga bog‘liq holda tanlanadi;
3) loyihalash strategiyalari pedagogning individual uslubiga muvofiq tanlanadi;
4) loyihalash sifati teskari aloqa (o‘qituvchi va talaba
o‘rtasidagi) ko‘lami, loyihalash mazmuni, shuningdek, barcha omillar samaradorligiga bog‘liq
Loyihalash mahsuli ta’lim jarayonining loyihasi sanaladi.
Pedagogik amaliyot mohiyatini tahlil etish natijasida ta’lim jarayonini
Ta’lim muassasalarida ta’lim jarayonini loyihalash ikki darajada:
a)o‘qituvchi faoliyati darajasida (ta’lim jarayonining alohida qismlarini loyihalash);
b) ta’lim menedjeri faoliyati darajasida (ta’lim jarayonini yaxlit loyihalash) amalga oshiriladi.
Mohiyatiga ko‘ra ta’lim jarayonini loyihalashning asosiy tamoyillari quyidagilardan iborat:
Tamoyillar:

• Markazlashtirish tamoyili
• Natijaviylik tamoyili,
• Talaba shaxsini ta’lim jarayoniga moslashtirish tamoyili
• Refleksivlik tamoyili
• Ko’p omillilik tamoyili
• Ta’lim jarayonida tabiiy rivojlanish va ijtimooylashuv tamoyili