Detali pokovkasini qizdirish

12-rasm. Inventorlarning umumiy ko‘rinishi 
Elektr yoyi bilan payvandlashda payvandlash transformatorlari asosiy jihoz 
hisoblanadi. Payvandlash transformatorlarining konstruksiyasi sodda, o‘lchamlari 
va og‘irligi kichik hamda katta F.I.K.ga ega (85-90%). Yopiq o‘zak (1) 
transformatorning asosi hisoblanadi.
O‘zak lak bilan qoplangan yupqa transformatorbop po‘latdan tayyorlanib, unga 
birlamchi chulg‘am (2) va ikkilamchi chulg‘am (3) o‘ralgan. Birlamchi chulg‘am 
tarmoqqa ulanadi, ikkilamchi chulg‘amda hosil bo'ladigan tok kuchlanishi kichik, 
lekin tok miqdori katta bo‘ladi. TS, TD, TSK tipidagi transformatorlar siljuvchi 

---

29 
chulg‘amli bo‘lib, birlamchi (2) ikkilamchi (3) chulg‘amlar orasidagi masofa 
kichaytirilsa, payvandlash toki ortadi yoki aksincha. Payvandlash asboblaridan biri 
elektrod tutkich hisoblanadi. elektrod tutkich payvandchining asosiy ishchi asbobi 
bo‘lib, elektrodni ushlab turish uchun hizmat qiladi. Unga tok manbaining 
izalyasiyalangan simli o‘kazgichlaridan biri ulangan bo‘ladi. 
13-rasm. Payvandlash transformatorining tuzilishi. 
1-berk o‘zak; 2-birlamchi chulg‘am;3-ikkilamchi chulg‘am; h-birlamchi
va ikkilamchi chulg‘am orasidagi masofa. 
Elektrod tutkichlar elektrod turiga qarab vilkasimon, elastik, yassi labchali va 
vintsimon (ko‘mir va grafit elektrodlar uchun) bo‘ladi.
Payvandchi yuzini elektr yoyi nurlaridan va erigan metallning sachrashidan 
saqlash uchun qora oynali to‘sgich (niqob)dan foydalanadi.
Qora muxofaza oynasi payvand toki miqdoriga qarab 6-jadvaldan tanlanadi.
Payvand toki, A
30-75
75-200
200-400
400 dan ortiq
Muxofaza 
oynasining markasi 
E - 1
E – 2
E - 3
E – 4
Tanlab olingan oyna to‘sqichga o‘rnatiladi.
Konstruksion po‘latlarni payvandlashda GOST 9466-60 bo‘yicha uzunligi 225 dan 
450mm gacha bo‘lgan va diametri 1,6 dan 12 mm gacha bo‘lgan maxsus elektrod – 
simlardan foydalaniladi. Bulardan eng ko‘p qo‘llaniladiganlari- uzunligi 350, 400, 
450 mm va diametri 3; 4 va 5 mm li elektrodlar hisoblanadi.