o`quvchilarni ta`lim- tarbiyaning tabiiy sharoitida kuzatish lozim;
o`quvchini inson shaxsining yaxlitligi prinsipiga asoslanib kuzatish;
shaxsni kat`iy obьektiv ma.teriallar , kursatkichlar asosida tashkil etish;
o`quvchi shaxsining xususiyatlarini tushunish, shakllanish sharoiti va muxitni xisobga olish;
o`quvchini uzok muddatda o`rganish;
bolani jamoa va jamoa sifatida o`rganish;
Keyinchalik defferensial psixologiyada kuzatish usuli bilan birga, uning rivojlanishida test metodidan foydalanildi. Bunda ingliz olimi F.Galton va ayniksa fransuz psixologi A.Bine va T.Simon o`quvchilarning individual farqlarini o`rganish uning muxim axamiyatga ega ekanligini kursatib berdilar. Test yordamida tadkikot kilish eksperimental tadkikotning xususiy bir xili bo`lib, bu metod psixologiyada 1905 yildan boshlab A.Bine tomonidan kiritildi. U kishilarning akliy usish darajalarini yoshlarga karab ulchash va ularni akliy iste`dod darajalariga karab taksimlash imkoniyati borligi xakidagi goyani aytgan vaktdan boshlab keng kullanila boshladi.
Psixik funksiyalar taraqqiyotini o`rganishning uzunasiga va kundalangiga kesish usullari.
Test (ing. tekshirmok) standartlashtirilgan psixologik sinov. Buning natijasida u yoki bu xoldagi psixik jarayon baxolanadi, shaxs bir butunligicha yoki uning ayrim xususiyatlari o`rganiladi.
Test birorta psixologik xodisani aniklashda murakkab texnik moslamalarni talab kilmaydigan, kulga kiritilgan natijalarni mikdoriy jixatdan ifodalab beradigan va ularni matematik jixatdan ishlash imkonini beradigan kiska, standartlashtirilgan sinovdir.
Test uz-uzidan tula ilmiy va joriy kilinishi mumkin bo`lgan tadkikot usulidir.
Masalan: avtomobilь 760 km li masofani soatiga x km o`rtacha tezlik bilan bosib utdi. U yulni kancha vaktda bosib utadi?-degan savolga javob topishda bola mustakil fikr yuritadi. Bu metod xozirgi kunda o`quvchilarning uzlashtirishiga, qobiliyatiga xos xususiyatlarni aniklashda, individual xususiyatlarni anik baxolashda katta axamiyatga egadir.
Psixik funksiyalar taraqqiyotini xozirgi kunda uzunasiga va kundalangiga kesish usuli bilan o`rganishga katta e`tibor berilmokda.
Do'stlaringiz bilan baham: |
