Dikkat bilish, aslida psixologik jarayonlarning biri bo'lib, biron bir vositadan kelib chiqadigan ma'lumotlarga e'tibor bermanglikni ifodalaydi

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI


“TELERADIOESHITTIRISH” yo’nalishi
812-21 guruh talabasi Sattorov Javohirning “Pedagogik.Psihalogiya” fanidan tayyorlagan
Amaliy ishi


O’qituvchi: Salixova M.


Toshkent – 2023


Dikkat bilish, aslida psixologik jarayonlarning biri bo'lib, biron bir vositadan kelib chiqadigan ma'lumotlarga e'tibor bermanglikni ifodalaydi. Bu, maqsadli va istiqomatli ravishda ma'lumotni ko'rish, tahlil qilish va unga e'tibor berish uchun ajralmas asosiy mehanizmdir.


Dikkat bilishning ahamiyati, o'rganish va o'qish jarayonlari, maslahat berish, xotirani saqlash va boshqa ko'nikmalarni o'rganishda katta ahamiyatga ega. U insonning hayotining har sohada ehtiyoj duyadigan asosiy qobiliyatlaridan biridir.


Dikkatning bir nechta turlari mavjud bo'lib, ularning biri esa:


1. **O'ziga xos dikkat**: Insonning shaxsiy ehtiyoj va maqsadlari bo'yicha e'tiborni o'zida jamlash, masalan, biron bir maqsadga qaratilgan vaziyatlarda.


2. **Keshlashga yonaltirilgan dikkat**: Biror narsani vaqtida bajarish uchun e'tibor berish.


3. **Xar doimiy dikkat**: Ma'lumotni yoritish, nazorat qilish uchun e'tibor berish.


4. **Tavsiya etilgan dikkat**: Biron bir masalaga yaqinroq e'tibor berish, misol uchun, bir kishining so'zlari, bir kitob yoki boshqa bir narsa.
Dikkat bilishning bu ko'rsatkichlari insonning ma'lumotlarni o'rganish va unga ehtiyojlariga javob berishda ahamiyatga ega. O'rganish jarayonida e'tibor, o'z muhim joyini egallab turadi, chunki bu jarayonlarda e'tibor maqsadga yo'naltiriladi va ma'lumotlarni qabul qilish, o'rganish va yodlash jarayonlarini ta'minlaydi.

2. 
   Mnemotexnika hotirani rivojlantirish tizimi sifatida
   

Mnemotexnika hotira rivojlantirish, hotiraning ko'paytirilishi, oshirilishi yoki kuchaytirilishi jarayonlarini qo'llashni anglatadi. Bu texnikalar odamning xotirasini kuchaytirish va uning yodlash ko'nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan bo'lib, ko'pgina maqsad esa ma'lumotlarni yodlab turish va ularni eslatib turishga yordam berishdir.
Mnemotexnika texnikalari turli shakllarda mavjud bo'lib, ular o'rganilgan ma'lumotlarni o'z ichiga oladigan, yodlab turadigan va uning yodlanishiga yordam beradigan usullardir. Ular o'rganish jarayonida, ma'lumotlarni eslatib turishda, ko'nikmalarni saqlashda, qurilmalardagi ma'lumotlarni eslab qolishda, o'z fikrlarini yozishda va o'zini taraqqiy etishda foydalaniladi.


Mnemotexnika usullarining ba'zilari:


1. **Yodlash usullari**: Chunki insonlar o'zlariga ko'z tutadigan ma'lumotlarni ko'rib chiqishadi, bu texnikalar o'rganish va eslatishda yordam beradi. Bu usullar o'zaro aloqani oshirish, ma'lumotlarni birlashtirish, mantiqiy qilib chiqish va eslatib turishga yordam beradi.


2. **Ko'nikmalar oshirish**: Mnemotexnika texnikalari ko'nikmalarni oshirishga yordam beradi. Masalan, mnemonika usullari yodlashning kuchini oshirishda yordam beradi.


3. **Asosiy ko'nikmalarni yodlash**: Bu usulda, ko'nikmalarni oshirish va uningga aloqador bo'lgan ma'lumotlarni boshqarish orqali, o'zlashtirish va yodlash ko'nikmalarini oshirishga yordam beradi.


4. **Tekshiruv va qayta o'rganish**: Ko'nikmalarni qayta o'rganish va tekshirish, o'zini yaxshilashga yordam beradi.


Mnemotexnika texnikalari, insonlarning xotirasini kuchaytirishda va o'zlashtirishda muhimdir. Bu texnikalar yodlash, o'rganish va taraqqiyotga yordam berishda samarali bo'lishi mumkin.

Mana ustoz ohiriham meni fikrim va internet orqali topilgan malumotlar(rahmat)

Sana:17.10.20223