Dinamika” bo‘limiga doir masalalar echish Masalalar yechish namunalari

A va B ishchilarning aravaga ta’sir qilayotgan kuchlarning yig’indisini toping.

Yechim: komponentlar usulidan foydalanib, barcha kuchlarning o’qlardagi proyeksiyalarini topib olamiz

Natijaviy kuchlar esa

Natijaviy kuchni toppish uchun Pifagor teoremasidan foydalanamiz
.
F_R natijaviy kuch x o’qi bilan
, ni hosil qiladi.

7. 
   Kichik m massali shar ipga osib qo’yilgan va mayatnik singari tebrana oladi. U mashina derazasi tomon turtildi. Mashina tinch turganda, ip vertikal holatda osilib turadi. Mashina (a) a=1.2 m/s² o’zgarmas tezanish bilan, (b) v=90 m/s o’zgarmas tezlik bilan harakatlanganda, ip qanday burchak hosil qiladi¹?
   

Yechim: (a)a=1.2 m/s² tezlanish gorizontal, shuning uchun x o’qi bo’ylab yo’nalgan F_Tsinθ kuch mavjud. Nyutonning ikkinchi qonuniga ko’ra ma=F_Tsinθ , vertical tezlanish esa a_y=0 nolga teng 0= F_Tcosθ-mg , F_Tcosθ=mg. ikkala tenglamaning nisbatini olib


bundan esa ga ega bo’lamiz.
(b) tezlik o’zgarmas bo’lganda, a=0 , tanθ=0. Shuning uchun mayatnik vertical qoladi (θ=0⁰)


Mustaqil ishlash uchun masalalar


1. Agar 28 g ramli chumchuq 8,4m/s tezlik harakatlanayotgan bo’lsa, impuls kattaligini aniqlang¹.


2. 65kg bo’lgan chang’ichiga 15s mobaynida qor sathi bo’yicha 25N o’zgarmas ishqalaniah kuchi tasir etmoqda. Chang’ichining tezlik o’zgarishi qanday¹?


3. 27m/s tezlik bilan gorizontal otilgan 0,145 kg beysbol to’pi tayoqqa urilib 31,5m balandlikka otildi. Tayoq va to’p orasidagi ta’sir 2,5ms davom etgan bo’lsa, ta’sir davomidagi to’p va tayoq orasidagi natijaviy kuchni toping¹?


4. 7700 kg ga ega bo’lgan 14m/s tezlik bilan harakatlanayotgan vagon tinch turgan ikkinchi vagon bilan to’qnashdi. To’qnashuvdan keyinigi birgalikdagi tezligi 5m/s. Ikkinchi vagonning massasini toping¹?


5. 2,5 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan 110kg missali yarim himoyachiga nisbatan qarshi yo’nalishda 5m/s tezlik bilan 82kg massali hujumchi kelyapti. Ularning to’qnashuvdan keying umumiy tezligi qanday¹ ?