Dinamika” bo‘limiga doir masalalar echish Masalalar yechish namunalari

100 km/soat tezlik bilan ketayotgan 1500 kg mashinani 55 metrda to‘xtatish uchun o‘rtacha qanday kuch ta’sir qiladi¹.




Rasm 4-3.

Yechish: Nyutoning ikkinchi qonunidan foydalanamiz , biz harakatni x o‘qi bo‘ylab yo‘nalgan deb olamiz (rasm 4-3). Boshlang‘ich tezligi ga teng. Oxirgi tezligi bo‘lguncha, masofa o‘tadi. 2-11s tenglamadan:

Demak.
Talab qilingan natijaviy kuch
ga teng, yoki 11000 N, bu yerda manfiy ishora kuchning teskari yo‘nalganligini bildiradi.

4. 
   Quti kamida quti og’irligiga teng miqdordagi kuch bilan yuqoriga tortilsa, u qanday tezlanish oladi¹?
   

Yechim: qutiga ta’sir etuvchi kuchlar
.
Bu tenglamani natijaviy tezlanish nolga teng deb yechsak, F_n=-2N bo’ladi, bu esa harakat pastga yo’nalgan degani, bu noto’g’ri. Bu yerda quti tezlanish olishi aniq(a≠0), chunki normal bosim kuchini nol deb hisoblasak (F_n=0), natijaviy kuch quyidagiga teng bo’ladi

Nyutonning 2-qonuniga ko’ra bu kuch tezlanishni paydo qiladi

5. 
   65 kg li ayol liftda 0.2g tezlanish bilan pastga tushmoqda. Ayol tarozi ustida turibdi. (a) Shu tezlanish davomida uning og’irligi qanday bo’ladi va tarozi nimani ko’rsatadi? (b) lift o’zgarmas 2 m/s tezlik bilan pastga tushganda, tarozi nimani ko’rsatadi¹?
   

Yechim: (a) Nyutonning ikkinchi qonuniga ko’ra ∑F=ma , mg –F_N=m(0.2g). bu tenglamani F_N uchun yechamiz F_N=mg-0.2mg=0.8mg va bu kuch yuqoriga yo’nalgan. Ayolning og’irligi o’zgarmas mg=(65kg)(9.8m/s²)=640 N, lekin tarozi ko’rsatkichi 0.8m=52kg ga teng.

3. 
   endi tezlanish nolga teng deb olsak, mg –F_N=0 , mg=F_N. tarozi ayolning haqiqiy massasini o’lchaydi.
   

6.