Diqqat Reja Diqqat haqida umumiy tushuncha Diqqatni fiziologik asoslari Diqqat turlari Diqqat xususiyatlari

Diqqat

Reja

• Diqqat haqida umumiy tushuncha
• Diqqatni fiziologik asoslari
• Diqqat turlari
• Diqqat xususiyatlari
• Iroda va diqqat
• Qiziqish va diqqat
• Diqqatning taraqqiyoti

Diqqat deb ongni bir nuqtaga toʻplab muayyan bir obyektga faol qaratilishini aytamiz biz oʻz faoliyatimiz jarayonida idrok va tasavvur qiladigan har bir narsa diqqatni obyekti boʻla oladi.diqqat paytida ongning bir nuqtaga toʻplanishi ong doirasining torayishidan iboratdir Bunda goyokiy ong doirasi anchagina toʻgʻrilanadi.diqqatga hamma vaqt u yoki bu darajadagi faollik xosdir.diqqat aqliy jarayonlarning sifatini taʼminlaydigan ichki faollikdir. K.D.Ushinskiyni aytishicha diqqat ruhiy hayotimizning yagona bir eshigidirki ongimizga kiradigan narsalarini barchasi shu eshik orqali kiradi.

Diqqatning fiziologik asoslari

Diqqatning fiziologik asoslari

Diqqatning fiziologik asoslarini bosh miya poʻsti qismidagi optimal qoʻzgʻalish nuqtasi tashkil qiladi.optimal qoʻzgʻalish nuqtasi manfiy induksiya qonuniga koʻra bosh miya poʻstining boshqa joylarida tormozlanishni vujudga keltiradi.miya poʻstini optimal qoʻzgʻalgan joyi oʻz oʻrnini almashtirib turishi diqqatning bir narsadan ikkinchi narsaga koʻchishi va ongimizning maʼlum narsaga yoʻnalishi va toʻplanishini shartlaydi.Diqqat paytida muskullar sistemasi ham oʻzgaradi.barcha harakatlar toʻxtalib organizim qimirlamay qoladi.muskullar sistemasi bir tarang holatda boʻladi Diqqat paytida organizm alohida vaziyatda boʻladi.

Diqqatning turlari

• Diqqatning turlari
• Diqqat oʻzining faolligi jihatidan ixtiyorsiz va ixtiyoriy deb farqlanadi. Diqqat asosan 2 turga yani ixtiyoriy va ixtiyorsiz ajraladi. Biron tashqi sabab va bizning xohishimizdan tashqari hosil boʻladigan diqqatni ixtiyorsiz diqqat deyiladi. Diqqatimiz qaratilishi lozim boʻlgan narsani oldin belgilab ongli ravishda qoʻyilgan maqsad bilan ishga solingan Diqqat ixtiyoriy diqqat deyiladi. Ularning oʻrtasidagi farq shundan iboratki ixtiyorsiz diqqat bilan qilinadigan faoliyat koʻpincha unchalik zoʻr bermay yengillik bilan amalga oshiriladi ixtiyoriy diqqat esa uni aksi boʻladi. Ixtiyoriy diqqat va ixtiyorsiz diqqat ham yoʻnalishiga koʻra tashqi va ichki boʻlishi mumkin. Oʻngimizdan tashqarida boʻlgan Diqqat tashqi diqqat deyiladi. Bizning tasavvurlarimiz mayillaimizdan iborat boʻlgan diqqat ichki Diqqat deb ataladi

Diqqatning xususiyatlari

• Diqqatning xususiyatlari

diqqat bir qancha xuxsiyatlarga ega boʻlib ular:

- diqqatning koʻchishi

- diqqatning boʻlinishi

- koʻlami

- kuchi va barqarorligi

Bu xususiyatlar qanchalik yaqqol ifodalanishiga qarab odamlar diqqatini ijobiy yoki salbiy sifatlari belgilanadi

Diqqatning koʻchishi deganda bir narsadan ikkinchi narsaga oʻtishi tushuniladi. Masalan Kitob oʻqishdan surat koʻrishga oʻtishi.

• Diqqatning koʻchishi deganda bir narsadan ikkinchi narsaga oʻtishi tushuniladi. Masalan Kitob oʻqishdan surat koʻrishga oʻtishi.

diqqatning boʻlinishi Diqqat birgina emas balki ikki va uch narsaga ham qaratilishi mumkin. Birgina narsaga qaratilgan Diqqat toʻplangan Diqqat deyiladi. Agar ikki yoki uch narsaga qaratilgan boʻlsa bunday Diqqat boʻlingan diqqat deyiladi

Diqqatning koʻlami diqqatga eng qisqa vaqt ichida sigʻishi mumkin narsa bilan belgilanadi. Diqqat koʻlami tor yoki keng boʻlishi mumkin.

• Diqqatning koʻlami diqqatga eng qisqa vaqt ichida sigʻishi mumkin narsa bilan belgilanadi. Diqqat koʻlami tor yoki keng boʻlishi mumkin.
• Diqqatning kuchi va barqarorligi

Diqqatning kuchi va barqarorligi uning muhim xossasidir. Diqqatning kuchi turli darajada boʻladi yaʼni kuchsiz va kuchli. Kuchsiz diqqat odatda tarqoq diqqat parishon diqqat yoki parishonlik deyiladi.

Diqqatning barqarorligi diqqat malum darajada barqaror va beqaror boʻladi. Uzoq bir narsani oʻziga qaratib tura oladigan diqqat barqaror diqqat deyiladi. Uning aksi esa beqaror diqqat deb ataladi

Iroda va diqqat ixtiyoriy diqqatning kuchi iroda kuchi bilan saqlab turiladi. Irodani ishga solinishida kishini bir maqsadga intilishi uni ishga shaylanib hozirlanib turishi katta ahamiyatga ega.

• Iroda va diqqat ixtiyoriy diqqatning kuchi iroda kuchi bilan saqlab turiladi. Irodani ishga solinishida kishini bir maqsadga intilishi uni ishga shaylanib hozirlanib turishi katta ahamiyatga ega.

Qiziqishlar va Diqqat Diqqatning toʻplanishi va barqarorligini saqlab turishda kishini Qiziqishlari katta ahamiyatga ega. Ixtiyorsiz diqqatni barqarorligi kishini bevosita qiziqishiga ishtiyoqiga bogʻliq. Bevosita qiziqish bu ayni ish jarayonini ish harakatlarning oʻziga ish usullariga boʻlgan qiziqishdir

• Qiziqishlar va Diqqat Diqqatning toʻplanishi va barqarorligini saqlab turishda kishini Qiziqishlari katta ahamiyatga ega. Ixtiyorsiz diqqatni barqarorligi kishini bevosita qiziqishiga ishtiyoqiga bogʻliq. Bevosita qiziqish bu ayni ish jarayonini ish harakatlarning oʻziga ish usullariga boʻlgan qiziqishdir

Diqqatning taraqqiyoti diqqat barqarorligining oʻsishiga bolalar ongining mazmunan boyishi va xususan Ular tafakkurning oʻsishi katta yordam beradi.

• Diqqatning taraqqiyoti diqqat barqarorligining oʻsishiga bolalar ongining mazmunan boyishi va xususan Ular tafakkurning oʻsishi katta yordam beradi.

307-guruh talabasi Muqimov Abbosbekning psixologiyadan

307-guruh talabasi Muqimov Abbosbekning psixologiyadan

Mustaqil ishi