Disketa va disk yu rutuvchilar

2.3. Almashtiriladigan axborot tashuvchilar
Ikkita tipdagi almashtiriladigan tashuvchili jamlovchilar eng ko‘p tarqalgan: magnit disklar va optik disklar (ba`zan magnitooptik deb ataladi) magnit tashuvchili jamlovchilar ma`lumotlarni kodlash va yozish usullari bo‘yicha disk yurituvchilar va odatdagi qattiq disklardan tamoyilial farq qilmaydi. Magnitooptik tashuvchili jamlovchilarda ma`lumotlarni diskda kodlashning eng yangi usuli an`anaviy magnit va lazer texnologiyalari bilan birgalikda foydalaniladi.
ZIP disk yurituvchilari.
ZIP ommalashgan jamlovchidir. U avtonom blok shaklida va o‘rnatma ( ichki) IDE va SCSI modul shaklida va shuningdek, parallel portga ulanadigan avtonom modullar shaklida ishlab chiqariladi. Bu jamlovchilar 3.5 dyuym formatli diskni eslatuvchikartrejlarda 100 Mbaytgacha ma`lumotni saqlash mumkin (6.7-rasm), SCSI interfeysidan foydalanganda 29 ms ga teng kirish vaqtini 1 Mbayt/sni tashkil etadigan ma`lumot uzatish tezligini ta`minlaydi. Agar qurilma tizimga parallel port orqali ulansa, u holda ma`lumotlarni uzatish tezligi parallel port tezligi bilan cheklanadi. ZIP 100 jamlovchilari 3.5 dyuymli disketani eslatuvchi unchalik katta bo‘lmagan olinuvchi magnit kartrejda 100 Mbaytgacha ma`lumotlarni saqlashi mumkin. Yangi ZIP 250 disk yurituvchilari shunday o‘lchamli kartrejda 250 Mbaytgacha ma`lumoitlarni saqlashi mumkin va 100 Mbaytli kartrejlar bilan ishlashi mumkin. ZIP jamlovchilarda Iomega kompaniyasi ishlab chiqaradigan maxsus 3.5 dyuymli disklar va boshqa ishlab chiqaruvchilarning disklari masalan, Maxell, Verbatim, Fuji ishlatiladi. Ular standart 3.5 dyuymli disketadan taxminan ikki marta qalinroq (6.7-rasmda). ZIP jamlovchisi 1.44 Mbayt va 720 Kbaytli elastik disklar bilan ishlay olmaydi, shu sababli uni elastik disklardan tuzilgan jamlovchining o‘rnida ishlatib bo‘lmaydi. ZIP avtonom jamlovchilari tizimlar orasida ma`lumotlar uzatish uchun ularni (yo‘qorida), qo‘llanishi qulayligi sababli keng ommalashdi. ZIP 1.44 Mbaytli standart disketa jamlovchilari ba`zan “chetki halokati” deb ataladigan (o‘rtada) nuqsonga ega bo‘lishi mumkin. Afsuski, bu LS-120 SuperDisk diski nuqsonni faqat jamlovchi va disketani almashtir (pastda) bartaraf etish mumkin. 12.5 jadvalda 100 va 250 Mbayt sig‘imli ZIP jamlovchisining parametrlari keltirilgan.



7-rasm. Zip100Mbayt diski

8-rasm. Zip jamlovchisi sxemasi ko‘rsatilgan