Dori vositalarini qon va to‘qimalarda tarqalishing 3 ta matematik modellari annotatsiya


Download 1.66 Mb.
bet2/4
Sana23.04.2023
Hajmi1.66 Mb.
#1386562
1   2   3   4
Bog'liq
3ta model masalasi

2. Matematik model
Matematik tahlil har doim turli xil murakkab muammolarni eng maqbul echimga olib keladi. Shunday qilib, Dori kontsentratsiyasini turli joylarda va qonda baholash uchun matematik model o‘rnatish majburiydir. Preparat og‘iz orqali yuborilganda, oshqozon-ichak trakti dori-darmonlarni eritib yuboradi. Dori-darmonlar u yerdan qonga tarqaladi va qon oqimi dori-darmonlarni qabul qilib, terapevtik ta’sirga ega bo‘lagan qismidir. Dori-darmonlar jigar va buyraklar tomonidan qondan asta-sekin tozalanadi. Dori vositalarining tanada dori har bir bo‘limga kirganda va chiqandagi oqimi tananing turli qismlarini bo‘linma sifatida ko‘rib chiqish va keyin kuzatish orqali modellashtirilgan.
Preparat bir bo‘limdan chiqib, boshqasiga kiradi. Birinchi bo‘limda yuborilgan dori kontsentratsiyasiga mutanosib ravishda bitta dori vositalarining harakatlanish tezligi bo‘limlar orasidagi birinchi tartib kinetika bilan tavsiflanadi. Proportsionallik konstantasi asosan dori, bo‘lim va shaxsning umumiy salomatligi bilan aniqlanadi.
Agar , t vaqtidagi bo‘limdagi dori kontsentratsiyasini bildirsa,
– dori vositasining tanaga kirish va tanadan chiqishdagi ning o‘zgarish tezligi bilan aniqlanadi. Bu tamoyil massaning saqlanish va Balans qonuniga asoslanadi.
Model-I
Dori-darmonlarni so‘rilishi va oshqozon-ichak trakti va qon orqali aylanishi uchun ikki bo‘limli model boshida shakllantirilgan. Birinchi bo‘lim oshqozon-ichak traktiga to‘g‘ri keladi va u yerdan dori ikkinchi bo‘limga, ya’ni qonga diffuziyalanadi (1-rasm). va  lar mos ravishda GI oshqozon yoki oshqozon-ichak trakti va qon oqimi bo‘linmalarida dori kontsentratsiyasini bildirsin.   – preparat dozasining boshlang‘ich konsentratsiyasi bo‘lsin. Preparatni og‘iz orqali yuborishda o‘zgarish tezligini tavsiflovchi ikkita bo‘linmali modelning umumiy shakli berilgan.
  (1)
Har bir tenglama vaqt o‘tishi bilan ularning tegishli bo‘linmalarida dori konsentratsiyasining o‘zgarishini tavsiflaydi. Shuningdek,   va   kattaliklar bir bo‘limdan ikkinchisiga o‘tish tezligi konstantalarini va klirens(tozalanish) konstantasini bildiradi.
(1) GI oshqozon-ichak trakti orqali to‘qimalarga dori oqimining yagona dozasini modellashtirishga asoslangan.
(1) tenglamani yechib,
  (2)
  (3)
(2) shartlar bo‘yicha preparatning eksponensial parchalanishiga mos keladi so‘rilishi. Shunday qilib, oshqozon-ichak traktida dori kontsentratsiyasining uzoq muddatli harakati nol darajaga tushadi. Preparatning dozasi bemordan bemorga farq qiladigan kasallikning holati va og‘irligiga qarab aniqlanadi. Shunday qilib, preparatni qo‘llash miqdori bir xil emas. Og‘iz orqali qabul qilinadigan dori vositalari kamroq samarali hisoblanadi ba’zi holatlar bir necha sabablarga ko‘ra, jumladan, oshqozon sezgirligi, jigar disfunktsiyasi, kechikish reaktsiyasi va boshqalar. Bunday sharoitlarda samarali va tezkor dori dozasi asosan tomir ichiga yuborishga asoslanadi. Shuningdek, ba’zi favqulodda holatlarda, dori tana to‘qimalari tomonidan tez so‘rilishi kerak edi.
Ba’zi fermentlarning mavjudligi ba’zi noziklarni parchalashi mumkin.




Download 1.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling