Дори воситаларининг саноат технологияси

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ СОҒЛИҚНИ САҚЛАШ ВАЗИРЛИГИ
ТОШКЕНТ ФАРМАЦЕВТИКА ИНСТИТУТИ
“ДОРИ ВОСИТАЛАРИНИНГ САНОАТ ТЕХНОЛОГИЯСИ”
кафедраси
14-Мавзу: Суртмалар ва линиментлар. Уларни саноат микёсида ишлаб чикариш.

Юмшоқ дори шаклларини тайёрлашда ишлатиладиган ёрдамчи моддалар ҳам барча ёрдамчи моддаларга қўйилган умумий талабларга жавоб бериши керак, булар қуйидагилар:

тиббиёт амалиётида қўллашга рухсат этилган бўлиши;
дори моддасини фармакологик таъсирини унинг фармакокинетикасини таъминлаган ҳолда сақлаб қола олиши ва юзага чиқишига тўсқинлик қилмаслиги;
дори моддасининг физик-кимёвий, технологик, фармакологик хоссаларига ва биосамарадорлигига таъсир кўрсатмаслиги;
керакли миқдорда ишлатилган ёрдамчи моддалар биологик жиҳатдан безарар бўлиши, организмнинг биотўқималарига зарар етказмаслиги, шунингдек аллергик ва токсик таъсирларни юзага чиқармаслиги;
ишлаб чиқаришда фойдаланиладиган асбоб-ускуналар ва аппарат ёки қурилмаларга ёхуд уларнинг айрим ишчи қисмларига салбий таъсир кўрсатмаслиги;
дори моддасининг ранги, ҳиди ва мазасига салбий таъсир кўрсатмаслиги;
дори воситаларини сақлаш давомида дори моддалари билан кимёвий, физик-кимёвий жиҳатдан мос келиши, қадоқловчи материаллар, асбоб-ускуналар ва қурималарнинг ишчи қисмларига зарар етказмаслиги;
дори моддаларига дори шакллари талаб қиладиган ҳоссаларни бера олиши (тузилиш-механик, физик-кимёвий, имкони бўлса биосамардорлик ва бошқ.);
турғун ва сақланиш муддати узоқ бўлиши;
маҳаллий, иқтисодий жиҳатдан арзон бўлиши ва осон топилиши бўлиши керак.
Шу билан бирга ЮДШ тайёрлашда ишлатиладиган ёрдамчи моддаларга қуйидаги хусусий талаблар ҳам қўйилади
*суртма асоси турига етарли қовушқоқлик, пластиклик ва псевдопластиклик каби реологик хоссаларни бера олиши;
*шамча дори тури асоси биринчи навбатда хона ҳароратида қаттиқ тана ҳароратида эрийдиган бўлиши;

Ёрдамчи моддалар дори турининг мақсадига мос келиши зарур.

Суртма дорилар учун асослар суртилиш хусусиятига эга бўлиб, суртилган аъзодан сирғалиб тушиб кетмаслиги керак.
Шамчалар учун асосларнинг эриш харорати 37 °С ва хона хароратида қаттиқ бўлиши лозим.