Do‘stlik-oltindan qimmat Reja

Bolalar ensiklopediyasi “dan)
A R TIST 
S a n 'a tg a astoydil m eh r q o kyib, u n g a h a v o tin i baxshida
etgan va yuksak m ah o ra t c h o 'q q ila rin i eg allag an h a r bir
s a n ’at kishisiga n isb a ta n „ Q a n d a y a jo y ib , ilh o m b ax sh
artist!“ degan ibora ishlatiladi. 
Artist pyesa yoki filmdagi turli q a h ra m o n la r qiyofasiga
kirib, ular hayoti bilan yashashni, u la r n o m id a n harakat
qilishni biladi. U o ‘zi yaratayotgan q a h ra m o n tovushi bilan
gapira o ladi, unga o ‘xshab yura oladi. B ugun u zam on-
doshim iz qiyofasini yaratsa, ertaga o ‘rta a sr podshosi yoki
ertaklardagi qirol b o ‘la oladi. G rim , kiyim va bezaklar artistga 
69 

o ‘z q a h ra m o n in i y a n ad a yaxsh iroq k o ‘rsatishga, to m o -

sh abinlarda xursandchilik va qu vo n ch, tashvish va achinish,
nafrat kabi tu y g ‘ular uyg‘onishiga yo rd am beradi. 
B a’z a n s a n ’a tg a a io q a d o r b o 'lm a g a n kasb egalari —
sh ifo k o r, o ‘qitu v c h i va tikuvch ilarn i h a m , agar u la r o ‘z
ish larin in g m o h ir ustasi b o ‘lsa, artist d e b atashadi. 
AYLANAVADOIRA 
A tr o fim iz d a d u m a lo q n a rs a la r ju d a k o ‘p. U la rn in g
b a ’zilari d o ira n i eslatad i. B ular — obi n o n va q u y m o q ,
m e d a l va ta n g a ia r , lim o n b o ‘la g i... Y a n a b o s h q a la r,
m a s a la n , h a lq a , v e lo s ip e d g ‘ild ir a g i, u z u k k a b ila r
aylanaga ju d a o ‘xshaydi. 
A y la n a n in g d o ira d a n n im a farq i b o r? A y lan a b ila n
c h ek lan g an narsalarn in g ham m asi — doira. A ylana esa shu
d o ira n in g c h e tla rig in a , xolos. 
A y la n a — f a q a t c h iz iq . O q q o g 'o z u stig a s ta k a n n i
q o kyib, a tro fid a n qalam yurgizib ch iq sak , hosil b o ‘lgan
ingichka d u m a lo q chiziq ay lan a b o l a d i . A ylana chizish
u c h u n s irk u ld a n h am foydalanish m u m k in . A gar sirkul
b o klm asa, q o g 'o z varagkini yog‘o c h tax ta ch a ustiga q o ‘-
yib, o lrta s ig a b itta k n o p k aq ad an g , tagiga pihiq ip bog klab
q o kying, ip n in g ikkinchi uchiga q a la m b o g klang. Q alam -
ni ip b o g kla n g a n jo y id a n ushlab, tara n g to rtin g -d a , ay-
lanm a c h iz iq ch izib chiqing, sh u n d a ay lana hosil b o ‘ladi. 
D o ira — yassi sh ak l, uni q irq ib tay y o rlash m um kin.
H ali c h iz g a n aylanangizni atro fid a n q aychi bilan qirqib
ch iq sa n g iz, d o ira hosil bo 'lad i. S irkul q o ‘yiladigan yoki
haligi k n o p k a qadaladig an n u q ta a y la n a va doira m arkazi
hisoblanadi. 
Ijodiy d ik ta n t 
18-
m ashq.
Sutday, qahramonlarcha, yigitcha, suyna, tugma
so'zlari ishtirokida gaplar tuzing va m a’nosini izohlang. Ajratilgan
so‘zlam ing oxirgi bo‘g‘ini urg‘u olganda qanday m a’no, urglu
olmaganda esa qanday ma'no bildirishini o ‘zaro qiyoslang. 

Ш 
f Bilib oling. Intervyu — m u x b irn in g (u m u m a n 

•
so‘zlo vchin ing) b iro r m a s h h u r shaxs b ilan b ir o r
m asa la b o 'y ic h a sav o l-jav o b id ir. M u x b ir o ld in d a n o ‘z
savollarini tayyorlab q o ‘yadi. S av o llar shu kun d a h a m m a n i
qiziqtirgan m uhim m asalalar h a q id a b o ‘lishi shart. 
O d a td a , savol b ir xil ra n g d a g i h a rfla r b ila n , ja v o b
b o sh q a ch a harflar bilan beriladi. 
N a m u n a : 
GENERALN1NG RAF1QASI 
Bu suhbatning qahramoni — 83 yoshli onaxon, yurist, g éné­ 
ral Berdiyor Ahmedovning rafiqasi Komila Nasimova... 
— Komila opa, 80 yoshdan ortiq um r ko‘rish — baxt. Shu
yoshga yetgan insonning hayotda o ‘z falsafasi boisa kerak... 
— Hayotning o ‘zi muallim degan gapning mag‘zini yoshing
bir joyga borgandagina angiab yetar ekan kishi... 
— 2002- yil — Qariyalarni qadrlash yili, deb e lo n q ilin -
ganda, xayolingizdan nimalar kechdi? 
— Avvalo, har bir insonga qarilik gashtini surish nasib
qilsin... Qariyalarni qadrlash va ularga m ehr ko‘rsatish bizda
azaliy odat. Yurtboshimiz bu odatni davlat siyosati darajasiga
ko‘tarib dunyo ahliga bag‘rikeng xalq ekanim izni ko'rsatib
qo‘ydi.