Думалаш подшипниклари Режа: Умумий маълумотлар

Думалаш подшипниклари


Режа:

1. 
   Умумий маълумотлар.
   
2. 
   ДП турлари ва шартли белгиланиши .
   
3. 
   ДП кучлар.
   
4. 
   ДП кинематикаси ва ишлаш лаёқати.
   
5. 
   Подшипникларни динамик юк кўтарувчанлик бўйича танлаш.
   

1. Думалаш подшипниклари (ДП) машиналарда кенг миқёсда ишлатиладиган узелдир. ДП тузилиши жихатидан ариқчали икки ҳалқадан (ички ва ташқи), ҳалқалар орасида жойлашган думаловчи эламентлар (шарча-золдир ёки ролик)дан ва айрим холларда уларни ажратиб ва йўналтириб туришга хизмат қиладиган сепаратордан иборатдир.
ДП афзалликлари:
1) ДП да ишқаланиш коэффициентининг қиймати кичик (f = 0,0015  0,006);
2) вални дастлаб қўзғатиш моменти СП нисбатан кичик (5···10 марта);
3) хизмат кўрсатиш осон ва мойлаш тизими содда. Масалан ён томонлари берктирилган подшипниклар тайёрлаш вақтида мойланган бўлиб, ишлаш муддати давомида қўшимча мойлаш талаб қилмайди;
4) стандартлаштириш имконияти подшипникларни кўплаб ишлаб чиқаришга ва уни таннархини камайтиришга имкон беради.
ДП камчиликлари:
1) конструкцияси ажралмайдиган бўлгани учун, айрим холлар-да уни валларга (масалан: тирсакли валлар) ўрнатиш имкони йўқ;
2) сирпаниш подшипникларига нисбатан радиал ўлчамлари катта;
3) тезлиги чегараланган;
4) тебранма ва зарбли юкланишларда ишлаш қобилияти кам;
5) сувда ва хавфли муҳитларда ишлаш имконияти йўқ. Чунки под-шипник қисмлари пўлатдан тайёрлангани учун, занглаш эҳтимоли бор.
2. Подшипниклар қуйидаги турларга бўлинади.
Думалаш элементининг турига кўра:
-шарчали (золдирли), роликли ва игнасимон;
Қабул қиладиган юкланишнинг йўналишига кўра: радиал, тирак ва радиал-тирак бўлади.
Қаторлар сонига кўра: бир ва икки қаторли бўлиши мумкин.
ДП юкланиш қобилияти ва ўлчамларига (диаметр ва энига) кўра 7 серияга бўлинади: ўта енгил (0), жуда енгил (1), енгил (2), енгил энли (5), ўрта (3), ўрта энли (6) ва оғир (4).
ДП асосий ўлчамлари: ташқи ҳалқанинг ташқи диаметри- D (корпус тешигини диаметри), ички ҳалқанинг ички диаметри- d (вал диаметри) ва эни- b.
ДП турлари ва белгиланиши қуйидаги жадвалда келтирилган.