Dunyodagi e

Musobaqa to′g′risidagi Nizom quyidagilarni belgilaydi:


1. musobaqaning maqsad va vazifalari;
2. musobaqa o′tkaziladigan joy va vaqt;
3. rahbarlik boshqarish (kim tashkil qiladi va kim o′tkazadi);
4. jamoalar va musobaqa ishtirokchilarining tarkibiga qo′yiladigan talablar;
5. musobaqa dasturi va shartlari;
6. g′oliblarni aniqlash tartibi (individual va jamoaviy chempionat);
7. mukofotlash;
8. arizalar (ariza va topshirish muddati).


Yaxshi o′ylangan musobaqa dasturi musobaqani aniq va tartibli o′tkazishga imkon beradi. Har bir ishtirokchi kuniga necha bellashuv va qaysi raqiblar bilan bo′lishini oldindan biladi; bu unga o′z kuchlarini oqilona taqsimlash va har bir bellashuvga moslashishga imkon beradi.


Dasturni tuzayotganda musobaqa kunlari barcha bellashuvlarni teng ravishda taqsimlashga intilish kerak, har bir kurashchi taxminan bir xil miqdordagi bellashuv o′tkazishi kerak va ular orasida etarlicha dam olish kerak.


Keling, bir misolni ko′rib chiqaylik, birinchilik uchun musobaqalar dasturini tuzish kerak bo′ladi.

Musobaqa uchun siz ikki kundan foydalanishingiz mumkin - shanba va yakshanba. Sport zalidagi gilam bitta. Ishtirokchilarning umumiy soni 82 kishini tashkil qiladi. Ular quyidagicha vazn toifalariga bo′lingan:

- 58 kg gacha - 8 kishi (4 kishidan iborat 2 ta kichik guruh);

- 62 kg gacha - 12 kishi (har biri 3 kishidan iborat 4 ta kichik guruh);

- 66 kg gacha - 12 kishi (3 kishidan iborat 4 ta kichik guruh);

- 70 kg gacha - 12 kishi (3 kishidan iborat 4 ta kichik guruh);

- 75 kg gacha - 16 kishi (4 kishidan iborat 4 kichik guruh);

- 80 kg gacha - 8 kishi (4 kishidan iborat 2 ta kichik guruh); - 87 kg gacha -

8 kishi (4 kishidan iborat 2 ta kichik guruh);
- 87 kg dan yuqori - 6 kishi (3 kishidan iborat 2 kichik guruh). Ishtirokchilarning ko′pligi, bitta gilamning mavjudligi va musobaqa uchun
vaqt cheklanganligini hisobga olib, ishtirokchilar yuqorida ko′rsatilganidek, kichik guruhlarga bo′linadi.


Endi musobaqaning bitta davrasida (kurug) nechta bellashuv bo′lishini hisoblashingiz kerak. Har bir kichik guruhda 58, 75, 80 va 87 kg vazn toifalarida kichik guruhning to′rtta ishtirokchisi ishtirok etgan bo′lsa, davra ikkita bellashuvdan iborat bo′ladi va ushbu vazn toifalarida atigi 10 ta kichik guruh bo′lganligi sababli, bitta davrada 20 ta bellashuv bo′ladi. Boshqa vazn toifalarida har biri 3 kishidan iborat 14 ta kichik guruh mavjud. Har bir kichik guruhda davra bitta bellashuvdan iborat va kichik guruhdagi bitta kurashchi o′chirilgan. Shuning uchun birinchi davrada jami 14 ta bellashuv o′tkazilishi kerak.


Shunday qilib, barcha vazn toifalarida bitta davra 34 ta bellashuvdan iborat bo′ladi. Kichik guruhlarda bellashuv davomiyligi 6 minut; kurashchini gilamga chaqirish va ularni taqdim etish uchun 1 - 1,5 daqiqa vaqt ketadi, so′ngra natijalar va kurashdagi turli tanaffuslarni e′lon qilish uchun taxminan 1 daqiqa. Ammo, ehtimol, ba′zi bellashuvlar reglamentda belgilanganidan qisqa vaqt ichida sof
g′alabalar bilan tugaydi va bu bellashuvning o′rtacha vaqtini sezilarli darajada kamaytiradi. Amaliyot shuni ko′rsatdiki, kichik guruhlarda bellashuvning o′rtacha vaqti 6 daqiqa, yarim final va 10 daqiqali bellashuvlar o′tkaziladigan final bahslarida esa 9 daqiqa hisobga olinishi kerak.


Endi musobaqa kunlari barcha vazn toifalarida davralarni taqsimlashingiz kerak. Buning uchun jadval tuzib, unda ishtirokchilar sonini, har bir vazn toifasidagi kichik guruhlar sonini va har bir kichik guruhdagi bellashuvlar sonini ko′rsatganingiz ma′qul. Shu kabi


_13-jadval.