Qadimgi Misr va Bobil falsafasi. Ko‘xna Sharq sivilizatsiyasining
beshiklaridan biri bolgan Misr, qadimgi zamonda ilk o lro q
hayot va o‘ziga xos dehqonchilik an’analari boshlangan Nil daryosi
bo‘ylaridagi madaniyat dunyo olimlari diqqatini tortib keladi.
Eramizdan avvalgi to ltin ch i ming yillikning oxiri va uchinchi
ming yillik boshlarida qadimgi Misr va Bobil hududida dastlabki
diniy-falsafiy fikrlar, olam haqidagi fanlar, ya’ni astronomiya,
kosmologiya, matematika, mifologiyaga oid qarashlar birmuncha
rivoj topa boshlagan edi. Tabiiy-ilmiy, diniy-falsafiy fikrlarning
yuzaga kelishi ikki yo‘nalishda borgan. Birinchi yo‘nalish olam
haqidagi tasavvurlarning astronomiya, kosmologiya, riyoziyot
fanlari rivoji bilan bogliq ekanini, ikkinchi yo‘nalish esa, bu
tasavvurlarning mifologiya bilan bogliq bolganini kolsatadi.
Birinchi holda, asosan, tabiiy bilimlarga tayanilgan, kundalik
hayotda duch kelinadigan voqea-hodisalar aniq dalillar asosida
tahlil etilgan, olganilgan, ulardan tegishli xulosalar chiqarilgan.
Bu — o‘sha davr uchun tabiiy hoi edi, ya’ni u — davrning inson
ongida aks etishi, kundalik turmush hodisalarining oddiy tarzda
ifodalanishi edi. Aynan ana shu hoi tabiiy bilimlar rivojiga,
garchand sodda tarzda bolsa-da, aksariyat hodisalarning falsafiy
asosda izohlanishiga sabab bolgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |