Dvigatelning indikator ko’rsatkichlari

Dvigatel turi	Pi kg/sm^2
Pi MPa
Benzinli (karbyuratorli) Gazli dvigatellar Dizel (nadduvli) Dizel (nadduvsiz) Ikki taktli dizel	8,0-14,0 6,0-8,0 10,0-25,0 7,0 ... 11 5,0 ... 7,0	0,8-1,4 0,6-0,8 1,1-2,5 0,7-1,1 0,5-0,7

Dvigatelning indikator quvvati.

Dvigatelning indikator quvvati (N_i) bu vaqt birligida gazlarning silindr ichida bajargan ishidir.

Ko’p silindrli dvigatel uchun

N_i=P_i V_h i n / 30 τ ; kvt (28)

bu yerda: P_i – o’rtacha indikator bosim, MPa; V_h – bitta silindrning ishchi xajmi, l (dm³); i – silindrlar soni; n – tirsakli valning aylanishlar soni, ayl/min; τ – dvigatel takti.

To’rt taktli dvigatel uchun

N_i= ; kvt (29)

Bitta silindrning indikator quvvati:

N_i= ; kvt (30)

Indikator foydali ish koeffitsiyenti.

Haqiqiy siklda foydali ish olish uchun yonilg’i issiqligidan foydalanish darajasini bildiradi va indikator ishiga ekvivalent bo’lgan issiqlikning silindrga yonilg’i orqali olib kirilgan issiqlik miqdoriga nisbati orqali aniqlanadi. Bir kg yonilg’i uchun

Ηi = ; (31)

Bu yerda L_i – intikator ishga mos bo’lgan issiqlik miqdori;

H_u – yonilg’ining quyi yonish issiqligi; MPj/kg; MDj/kg.
Indikator f.i.k. haqiqiy sikldagi barcha issiqlik yo’qotishlarni hisobga oladi.
Zamonaviy avtomobil dvigatellarida nominal ish rejimlarida indikator f.i.k. quyidagi qiymatlarga ega.

Benzinli to’rt taktli dvigatellar ....................... 0,30–0,38
Dizellar to’rt taktli .......................................... 0,45–0,50
Dizellar ikki taktli .......................................... 0,40–0,48
Gazli dvigatellar ............................................. 0,28–0,34

YOnilg’ining nisbiy indikator sarfi indikator f.i.k. ma’lum bo’lganda quyidagicha:

Suyuq yonilg’ilar uchun, g/kvt soat

q_i=3600/η_i H_u (32)

Gazli yonilg’ilar uchun, m³/kvt soat

V_i=3,6/η_i H’_u (33)

YOnilg’ining nominal rejimlardagi solishtirma sarfi,

Benzinli dvigatellar uchun ...............................235-320 g/kVt soat

Dizellar to’rt taktli ..........................................170-190 g/kVt soat
Dizellar ikki taktli ..........................................176-202 g/kVt soat
Gazli dvigatellar .............................................10,5-13,5 MDj/kvt soat