Muntazam almashinish sxemasi - bu individual o'zaro tajribalarda qo'llaniladigan reja. Tizimsiz aralashtirishni boshqarish imkonini beradi, lekin tizimli aralashtirishga yordam beradi.
Faktorial eksperiment - tadqiqotchi ikki yoki undan ortiq mustaqil o'zgaruvchilarni nazorat qiladigan tajriba.
Ekvivalentlik (lot. aequivalens — ekvivalent, ekvivalent) - randomizatsiya natijasida bajarilishi kerak bo'lgan markaziy talablardan biri. Undan chetga chiqish ichki haqiqiylik uchun asosiy tahdiddir: guruhlarning nomutanosibligi (yoki sub'ektlar o'rtasidagi individual farqlar) - guruhlararo taqqoslash bilan tajribalarda, vazifalarning (yoki har xil turdagi va turli darajadagi murakkablikdagi vazifalar) ekvivalent emasligi - ichki - individual tajribalar.
Eksperiment (lot. eksperimentum - sinov, tajriba) - sabab-oqibat munosabatlari haqidagi farazlarni tekshirish imkonini beruvchi ilmiy usul.
Eksperimental dizayn - bu ichki haqiqiylikka tahdidlarni nazorat qiluvchi eksperiment o'tkazish rejasi. Guruhlararo eksperimentlarda asosiy xavf sub'ektlar o'rtasidagi individual farqlar bo'lsa, individual tajribalarda bunday tahdidlar vaqt omillari, vazifalar va ketma-ketlik effektlaridir.
Eksperimental nazorat - mustaqil o'zgaruvchini boshqarish va tashqi, yon o'zgaruvchilarni boshqarish.
Eksperimental effekt eksperimentning asosiy natijasi bo'lib, mustaqil o'zgaruvchi bog'liq o'zgaruvchining o'zgarishiga sabab bo'lishining ko'rsatkichidir . Eksperimental ta'sir to'g'risidagi xulosa bog'liq o'zgaruvchining ko'rsatkichlarini taqqoslash asosida amalga oshiriladi: eksperimental va nazorat guruhlarida (guruhlararo sxemalar uchun) yoki eksperimental va nazorat sharoitida (individual sxemalar uchun).
Ekstrapolyatsiya (lot. extra - ortiq, tashqarida va polio - to'g'ridan-to'g'ri, o'zgartirish) - tadqiqot natijalariga asoslangan xulosalarni taqsimlash (boshqa guruhlarga, boshqa holatlar va vaqtlarga, boshqa hodisalarga va hokazo). U tahlil, diagnostika va prognoz uchun ishlatiladi.
Eliminatsiya (lot. eliminatio - chiqarib yuborish, yo'q qilish, olib tashlash) tashqi o'zgaruvchilarni boshqarish usuli bo'lib, ularni to'liq chiqarib tashlashdan iborat. Laboratoriya tajribasida foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |