Ecologiya MurodovSh lot doc

182.Radiolyarit – tarkibida katta miqdorda radiolyariy bo’lgan 
kulrang, sariqroq yoki qizil rangli alohida qotishmali kremniyli 
jinslar (kremniyli skletga ega bo’lgan dengiz organizmlari). 
183.Radionuklid- (lotincha radio – nur chiqaraman va nuklid) – 
istalgan atomlarni belgilash uchun atama) (5-bob). 
184.Regress (lotincha regressus) – teskari harakat (6-bob). 
185.Redutsentlar (lotincha reducens –qaytaruvchi, qayta 
tiklanuvchi) –jonsiz organik moddalarni parchalovchi (soprofitlar)
organizmlar (murdalar, chiqindilar) va uni noorganik moddalarga 
aylantirib, produtsentlarning foydalanish holatiga keltiruvchilar 
(4-bob). 
186.Rezistentli (yunoncha resisto)-qarshilik ko’rsatuvchi (6-bob). 
187.Rentgen nurlar – ko’z bilan ko’rib bo’lmaydigan 
elektromagnit nurlar. To’lqin uzunligi 10
-5
-10
-2
nm. Ayrim nur 
o’tkazmaydigan materiallardan o’tadi (7-bob).
188.Reptiliya – umurtqali hayvonlar sinfi. Zamonaviy talqinga 
ko’ra- toshbaqa, timsoh, kaltakesak, ilon kiradi. 
189.Retsessivlik (lotincha rectssus) –chekinish, kuchsizroq (4-
bob). 
190.Riflar – sayoz dengiz tubida yoki suv ustida kema qatnoviga 
to’sqinlik qiluvchi keskin ko’tarilmalar (4-bob). 
191.Yorug’lik yili – yulduzlar masofasi birligi: bir yilda 
yorug’lik o’tadigan yo’l, ya‘ni 9,46·10
12
km. (7-bob). 
192.Seysmik (yunoncha seismos) – tebranish, zilzila (7-bob). 
193.Sekretsiya (lotincha secretio- ajralish, bo’linish)-organizmlar 
hayot faoliyati uchun zarur bo’lgan va xujayralardan ajralib 
chiqadigan maxsus moddalar (6-bob). 
194.Siderit (temirli shpat) –karbonatlar FeCO
3
sinfiga kiruvchi 
mineral. Aralashmasi ochiq-sariqdan rangsizgacha. Muhim temir 
rudasi(5-bob). 
132 
149 

---

www.qmii.uz/e-lib 
www.qmii.uz/e-lib 
asosiy davlat dasturlaridan biri bo’lib, tabiiy resurslarni ya‘ni, suv 
resurslarini tadbiq qilishga qaratilgan. MGP to’rt guruh loyihani 
o’z ichiga oladi: ilmiy loyihalar; suv resurslari sohasida o’qitish 
loyihalari; suv resurslarini inson hayotidagi ahamiyati haqida 
jamiyatga ma‘lumot berish loyihasi; suv resurslarini boshqarish 
bo’yicha milliy infrastrukturalarni rivojlantirish dasturi. Bu 
dasturda 130 ta davlat ishtirok etmoqda. 
MOT – Xalqaro mehnat tashkiloti. Tashkilotning maqsadi 
ishlab chiqarishda xavfsiz sharoit yaratish, kasb kasalliklarini 
oldini olish, biosfera ifloslanishini kamaytirishdan iborat. 
MOTning asosiy vazifasi ishlab chiqaruvchilarni atrof muhit 
muhofazasi bo’yicha o’qitish, ularda atrof muhitni asrash bo’yicha 
ijtimoiy javobgarlik hissini o’yg’otish.