Ekonometrik modellashtirish bosqichlari
Ekonometrik modelg’ tushunchasi, turlari va undagi o’zgaruvchilar
Download 23.11 Kb.
|
1 2
Bog'liqEKONOMETRIK MODELLASHTIRISH BOSQICHLARI
- Bu sahifa navigatsiya:
- 4. Ekonometrik modellashtirish bosqichlari Ekonometrik modellashtirish bosqichlari: Birinchi bosqich
- Ikkinchi bosqich
- To’rtinchi bosqich
Ekonometrik modelg’ tushunchasi, turlari va undagi o’zgaruvchilar.
Ekonometrik modelg’ – bu ehtimollik - stoxastik modelg’. Bu modelg’ yordamida iqtisodiy ko’rsatkichlarni o’zgarish qonuniyatlarini matematik ko’rinishida tenglamalar, tengsizliklar va tenglamalar tizimi ko’rinishda ifodalash mumkin. Umumiy ko’rinishida ekonometrik modelg’ quyidagicha yoziladi: Y f x1,x2,...,xn Ekonometrik modelda Y – asosiy endogen ko’rsatkich, modelda Y o’zgarish qonuniyatlarini x1,x2,...,xn yordamida o’rganish mumkin. x1,x2,...,xn – tahsir etuvchi, ekzogen ko’rsatkichlar. Ekonometrik modelda fiktiv ko’rsatkichlar qatnashishi mumkin. Fiktiv ko’rsatkichlar – bu sifatli ko’rsatkichlar miqdoriy ko’rsatkichlarga o’tkazilgan ko’rsatkichlar. Ekonometrik modelg’ chiziqli va chiziqsiz ko’rinishda tuzilishi mumkin: CHiziqsiz modellar ‘arabola, giperbola, darajali funktsiya, ko’rsatkichli funktsiya, trigonometrik funktsiya va boshqalar ko’rinishida bo’lishi mumkin. Tuzilgan ekonometrik modelning haqiqiyligi to’’langan mahlumotlar hajmiga; mahlumotlarning aniqlik darajasiga; tadqiqotchining malakasiga; modellashtirish jarayoniga; yechiladigan masalaning xarakteriga bog’liq. 4. Ekonometrik modellashtirish bosqichlari Ekonometrik modellashtirish bosqichlari: Birinchi bosqich – s’etsifikatsiyalash - iqtisodiy muammoni qo’yilishi – asosiy omillar guruhi tanlanadi, iqtisodiy mahlumot to’’lanadi, asosiy omil va tahsir etuvchi omillar guruhi belgilanadi; korrelyatsion tahlil usuli yordamida ekonometrik modelda qatnashadigan omillar aniqlanadi. Ikkinchi bosqich – identifikatsiya qilish. «Eng kichik kvadratlar usuli» yordamida tuziladigan ekonometrik modelning parametrlari aniqlanadi. Uchinchi bosqich –verifikatsiya qilish. Tuzilgan modelni ahamiyati to’rtta yo’nalish bo’yicha tekshiriladi: modelning sifati ko’plikdagi korrelyatsiya koeffitsienti va determinatsiya koeffitsienti yordamida baholanadi; modelning ahamiyati a’proksimatsiya xatoligi va Fisher mezoni yordamida baholanadi; modelning parametrlarini ishonchliligi Stg’yudent mezoni bo’yicha baholanadi; Darbin-Uotson mezoni yordamida «Eng kichik kvadratlar usulining» bajarilish shartlari tekshiriladi. To’rtinchi bosqich – tuzilgan va baholangan ekonometrik model yordamida asosiy iqtisodiy ko’rsatkichlar ‘rognoz davriga hisoblanadi. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 1.Christopher Dougherty. Introduction to Econometrics. Oxford University Press, 2011. – 573 p. 2.Gujarati D.N. Basic Econometrics. McGraw-Hill, 5thedition, 2009. –922 p. 3.Абдуллаев О.М., Ходиев Б.Ю., Ишназаров А.И. Эконометрика. Учебник. –Т.: Fan va texnologiya. 2007. – 612 с. 4.Шодиев Т.Ш. ва бошқалар. Эконометрика. –Т.: ТДИУ, 2007. –270 б. 5.Абдуллаев О.М., Жамалов М.С. Эконометрическое моделирование. Учебник. –Т.: Fan va texnologiya. 2010. – 612 с. Download 23.11 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling