Ekskursiya obyektlarini tanlash va baholash

EKSKURSIYA OBYEKTLARINI TANLASH VA BAHOLASH

KENJAYEV ASILBEK

Ekskursiya obyektlarini tasniflashning ahamiyati

Ekskursiya obyektlarini tasniflashning ahamiyati

Ekskursiya xizmatida obyektlarni ko`rsatish uning asosiy elementi hisoblanadi. Obyektlarning to`ri tanlanishi, soni, ko`rsatish ketma-ketligi ekskursiya xizmati sifatiga ta‘sir ko`rsatadi. Ekskursiya xizmati obyektlari sifatida quyidagilarni tanlash mumkin:

• xotira maydonlari – mahalliy xalq hayotidagi tarixiy voqea joylari, jamiyat va davlat rivojlanishi bilan boliq joylar va h.k.;
• bino va inshootlar, memorial yodgorliklar - mashhur shaxslar hayoti, arxitektura yodgorliklari, turar joy va jamoat joylari, sanoat inshootlari va h.k.;
• ko`rgazmalar - davlat va xalq muzeylari, rassomchilik galereyalari, doimiy va davriy ko`rgazmalar va h.k.;
• arxeologiya yodgorliklari - shaharlar, qadimiy karvonsaroylar, qo`ronlar, yo`llar, qo`riqxonalar, sardobalar, kanallar va h.k.;
• san`at asarlari - tasviriy san‘at, dekorativ san‘at namunalari, haykaltaroshlik, bolar va h.k.

Ekskursiya obyektlarini baholash mezonlari

Ekskursiya obyektlarini baholash mezonlari

Ekskursiya xizmati amaliyotida obyektlarni baholashning aniq metodikasi ishlab chiqilgan. Bu metodikani qo`llash ayniqsa, marshrutda tuzilishi jihatidan o`xshash obyektlar bo`lganda foydalanib, ularning ichidan mavzuni yoritishda eng 50 qiziqarli bo`lgani tanlanadi. Ekskursiya mavzusi uchun tanlangan obyektlarni baholashda quyidagi mezonlardan foydalanish tavsiya etiladi:

• ilmiyligi - ya‘ni, obyektning ma‘lum bir davr tarixi, mashhur arbob hayoti bilan boliqligi, haykalning tasviriy qadr- qimmati, ekskursantni estetik tarbiyalash qobiliyatidir.
• mashhurligi - ya‘ni, obyektning aholi, turistlar orasida taniqliligi inobatga olinadi (masalan: Amir Temur maqbarasi, Bibixonim jome‘ masjidi (Samarqand), Ichan qal‘a (Xiva), Ark (Buxoro) va boshqa.