Ekvivalenlik

ADTI AKADEMIK LITSEYI ISMOILJON TURSUNOV

_________________________________________________________________

EKVIVALENLIK


Mazkur uslubiy qo’llanmada:
a) mavzuga oid nazariy ma’lumotlar
b) ekvivalentlikka oid fo’rmulalar
b) mavzuga doir sodda, birinchi va ikkinchi darajali testlar




ANDIJON 2022


EKVIVALENTLAR QONUNI
Ekvivalentlik tushunchasi 1811 – yilda Volloston tomonidan fanga kiritilgan.
Ekvivalent – teng qiymatli degani;
O’lchov birligi gramm/ekvivalent
Ekvivalentlar qonuni – moddalar kimyoviy reaksiyalarda o`z ekvivalentlariga muvofiq tarzda birikadilar yoki o`rin almashinadilar;
Moddaning ekvivalenti - 1 gr vodorod yoki 8 gr kislorod bilan birikadigan yo o`rin almashinadigan modda massasiga aytiladi;
Evkivalent hajm – moddaning ekvivalent massi egallaydigan hajmi:
Kislorod uchun – 5,6 litr ; vodorod uchun – 11,2 litr; azot uchun 3.73 litr
A – elelmentning ekvivalenti - E =
Kislorod(O) uchun:
A_r = 16, V=2:
E_kislorod = = 8
Quyidagi elementlarni ekvivalentini toping.
Fe(III): Ca: O: S(VI): S(IV): Na: Mn(IV): P(V): Cu(I): Cu(II): Zn: Ag: Au: Hg(II)
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------


B – oksidnning ekvivalenti - E =
Oksid xosil qilgan element valentligi va indekslar ko’paymasiga bo’linadi.
Suv(H₂O) uchun:
M_r = 1*2 + 1*16 = 18; a = 2; n = 1