Electrochemistry

Ichki energiya o’zgarishini qanday hisoblash mumkin?

• 02.01.24

• dU = (Q) + (А) + (Z)
• (ochiq sistemada)
• dU = (Q) + (А)
• (yopiq sistemada)
• dU = 0
• (izolirlangan sistemada)

• Chapter 18

• Slide

• Termodinamikada sistema qabul qilgan issiqlik va sistema bajargan ish musbat deb qabul qilingan.
• Unda termodinamikaning 1 - qonuniga binoan tashqaridan sistemaga olingan (berilgan) issiqlik (Q) ichki energiyaning о‘zgarishiga (U) va tashqi kuchlarga nisbatan ish (A) bajarilishiga sarf bо‘ladi, ya’ni
• Q = U+A
• bu formula termodinamikaning 1 - qonunining matematik ifodasidir.

• Test: Holatning cheksiz kichik o’zgarishini o’lchashga e’tibor qaratilib, hisoblashning juda aniq usullari ishlab chiqildi:
• Q = dU + A

• Bu qonun ichki energiya, issiqlik va ish orasidagi о‘zaro bog‘liqlikni belgilaydi.

• Matematikadan ma’lumki, tо‘liq funksiyalarning cheksiz kichik о‘zgarishi d va
• notо‘liq funksiyalarning cheksiz kichik о‘zgarishi  bilan belgilanadi.

• XIX asrda R.Mayer, G.Gelmgols, D.D. Joul ishlarida bu qonun yanada rivojlantirildi.
• Alohida olingan (izolirlangan) sistemaning umumiy energiyasi о‘zgarmas qiymatga ega.
• Birinchi tur abadiy dvigatel yaratish mumkin emas ( ya’ni yо‘qdan energiya olib ishlaydigan mashina qurib bо‘lmaydi).
• Energiya yо‘qdan bor bо‘lmaydi va bordan yо‘qolmaydi, faqat bir turdan boshqa turga ekvivalent miqdorda о‘tadi.

• Massalar saqlanish qonuniga binoan «Tabiatning barcha hodisalarida energiya yо‘qolib ketmaydi va yо‘q narsadan bor bо‘lmaydi, u faqat bir shakldan boshqa shaklga qat’iy ekvivalent tarzda о‘tishi mumkin». (Ekvivalentlik qonuni.)

• Termodinamika I qonunining bir qancha ta’riflari mavjud. Ammo ularning hammasi bir maqsadni – energi-yani yо‘qolmasligini va о‘zaro bir-biriga о‘tishining qat’iy ekvivalent ekanligini ifodalaydi.

• Termodinamikaning birinchi qonunidan shunday xulosa chiqarish mumkin:
• energiya sarflamay turib ish bajarib bо‘lmaydi. Abadiy ishlaydigan dvigatelning bо‘lishi mumkin emas.