Elektr energiyasi ishlab chiqarish usullari va ishlab chiqarish samaradorligini oshirish
Mamlakatda 2021-yilda elektr energiya ishlab chiqarish
Download 400.09 Kb. Pdf ko'rish
|
elektr-energiyasi-ishlab-chiqarish-usullari-va-ishlab-chiqarish-samaradorligini-oshirish
Mamlakatda 2021-yilda elektr energiya ishlab chiqarish
Oraliq muddat Energiya miqdori (kwt/soat) O‘sish sur'ati (%) yanvar 6 427,7 106,0 yanvar-fevral 11 951,4 104,3 yanvar-mart 17 987,4 106,1 yanvar-aprel 23 528,4 108,5 yanvar-may 28 809,1 109,0 yanvar-iyun 34 318,6 109,1 yanvar-iyul 40 340,0 109,2 yanvar-avgust 46 030,9 109,0 yanvar-sentabr 51 558,4 110,1 Jami elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi korxonalar tomonidan respublika miqyosida ishlab chiqarilgan elektr energiyasining jami hajmida Toshkent viloyati 23,1 %, Sirdaryo viloyati 22,2 %, Qashqadaryo viloyati 19,0 % hamda Navoiy viloyati 16,1 % ulushga ega. 2 2 https://yuz.uz/uz/news/har-yili-21-milliard-kvtsoatga-kop-elektr-energiyasi-ishlab-chiqariladi JOURNAL OF MARKETING, BUSINESS AND MANAGEMENT(JMBM)/SJIF FACTOR: 5.57 www.jmbm.uz VOLUME 2, ISSUE 1 (April) ISSN: 2181-3000 Page 32 Vazirlikning ma’lum qilishicha, joriy yil yanvar-iyul oylarida respublika bo‘yicha 43 mlrd 250 mln kVt/soat yoki o‘tgan yil mos davriga nisbatan 2 mlrd 177 mln kwt/soat ko‘p (o‘sish sur’ati 5,3 foiz) elektr energiyasi ishlab chiqarilgan.Issiqlik elektr stansiyalari va markazlarida 38 mlrd 551 mln kwt/soat (o‘tgan yilga nisbatan 1 mlrd 18 mln kVt/soat ko‘p, o‘sish sur’ati 2,7 foiz) elektr energiyasi ishlab chiqarilgan. Jumladan, «Issiqlik elektr stansiyalari»da - 33 mlrd 77 mln kwt/soat, Angren IES va Yangi Angren IES tomonidan - 3 mlrd 345 mln kwt/soat. Bundan tashqari, DXSh asosidagi yangi IESlarda - 2 mlrd 128 mln kwt/soat, DXSh asosidagi quyosh fotoelekr stansiyalar tomonidan - 219 mln kwt/soat, gidroelektr stansiyalarda esa - 4 mlrd 84 mln kwt/soat (898 mln kwt/soat ko‘p).Energetika vazirligi tomonidan quvvatlarni oshirish, jumladan barqaror elektr taʼminoti boʻyicha loyihalar amalga oshirilyapti.2020-yilning dekabr oyida Oʻzbekiston aholisiga 1,74 milliard kwt/soat, 2018-yil dekabr oyida esa (Energetika vazirligi tashkil etilishidan avval) – 1,57 milliard kwt/soat elektr energiyasi yetkazib berilgan. Oʻsish 11% ni tashkil etdi. Umuman olganda 2020-yilda mamlakatimiz boʻylab elektr energiyasi isteʼmoli 69,1 milliard kwt/soatni tashkil qilib, bu 2019-yilga nisbatan 6,1% ga va 2016-yildagi koʻrsatkichga nisbatan 20,1%ga koʻpdir.2020-yilda mamlakatimiz elektr stansiyalarida 66,4 milliard kvt/soat elektr energiyasi ishlab chiqilgan boʻlib, bu 2019-yildagi koʻrsatkichga nisbatan 5% ga, 2016-yilga nisbatan 12,6% ga koʻp. Mamlakatimizda qoʻshimcha elektr energiyasini ishlab chiqarish generatsiya qilinadigan quvvatlarni kengaytirish boʻyicha investitsiya loyihalarini amalga oshirish hisobiga amalga oshirilyapti.Ularning barchasi zamonaviy energiya tejovchi texnologiyalarga asoslangan. Xususan, 2016-yilda qabul qilingan Investitsiya dasturida koʻzda tutilgan loyihalarni amalga oshirish hisobiga davlat kafolati asosidagi kreditlar hisobidan 3,7 Gwtdan ortiq quvvatlar ishga tushirildi.Bunga qator elektr stansiyalarini qurish va modernizatsiya qilish hisobiga erishildi. Shu tariqa, 900 MVt yangi quvvatlar Tolimarjon IES, 560 MVt – Taxiatosh IES, 450 MVt – Navoiy IES, 370 MVt - Toshkent IEM, 150 MVt Angren IESdagi koʻmir energoblokidan olindi. Yaʼni, 1 ta yangi elektrostansiyasi, 4 ta yangi gidroelektrostansiyasi bunyod etilib va mavjud elektrostansiyalarni kengaytirish ishlari amalga oshirildi. Namangan viloyatida qurilgan yangi Toʻraqoʻrgʻon issiqlik elektr stansiyasi bugungi kunda Fargʻona vodiysining uchta viloyati isteʼmol qilayotgan elektr energiyasi hajmining yarmini ishlab chiqaradi. Toʻraqoʻrgʻon IES ishga tushirilishidan avval Fargʻona vodiysining energiya taʼminoti faqatgina Oʻzbekistonning boshqa hududlari va Qirgʻiziston Respublikasidan import qilinayotgan elektr energiyasi hisobiga amalga oshirilar edi. Investitsiya dasturida koʻzda tutilgan loyihalar toʻliq amalga oshirilsa, mamlakatimizda har yili 2016-yilga nisbatan 21 milliard kVt/soatga koʻp elektr energiyasi ishlab chiqariladi. Bundan tashqari, amaldagi elektr stansiyalarini modernizatsiya qilish va yangilarini qurishda qoʻllanilayotgan energiya tejamkor texnologiyalar 1 kVt/soat uchun yoqilgʻi xarajatlarini 1%ga tushirish imkonini beryapti. JOURNAL OF MARKETING, BUSINESS AND MANAGEMENT(JMBM)/SJIF FACTOR: 5.57 www.jmbm.uz VOLUME 2, ISSUE 1 (April) ISSN: 2181-3000 Page 33 Natijada elektr energiyasini ishlab chiqishda oʻrtacha 2 milliard kubometr tabiiy gaz tejaladi.2020-yilning oʻzida xorijiy investorlar bilan davlat-xususiy sherikligi asosida oltita yangi elektr stansiyalari qurilishi boshlab yuborildi.Ularning umumiy qiymati 2 milliard dollar, umumiy quvvati esa 2 700 Mwtni tashkil etadi.2020-yilda investitsiya loyihalari bosqichlari amalga oshirilishi natijasida 2021- yilda mamlakatimizda 1 387 Mwtlik quvvatlar boʻlgan 9 yangi elektrostansiyasi ishga tushiriladi. Ulardan shu yilning oktyabr va noyabr oylari oʻzida turk kompaniyalari bilan hamkorlikda quvvati 940 MVt boʻlgan 4 ta yangi IES quriladi. Shuningdek joriy yilning oktyabr oyida har birining quvvati 100 Mwt boʻlgan ikkita quyosh elektr stansiyalarini ishga tushirish rejalashtirilgan (Samarqand viloyatida Total Eren (Fransiya), Navoiy viloyatida Masdar (BAA) oʻz loyihalarini amalga oshiryapti). 3 Gidroenergetika sohasida ham qator loyihalar amalga oshirilyapti.2021-yil iyun oyida GESning Chirchiq - Boʻzsuv kaskadiga kiruvchi “Kamolot” gidroelektrstansiyasi qurilishi yakunlanadi.Shuningdek iyun oyida Surxondaryo viloyatidagi Toʻpolong daryosida Zarchob kichik GESlari kaskadini ishga tushirish ham rejalashtirilgan, deb xabar beradi Energetika vazirligi matbuot xizmati. Oʻzbekiston Respublikasi Energetika vazirligi tomonidan oxirgi olti yil mobaynida ishlab chiqarilgan eletkr energiyasi infografikasi eʼlon qilindi. Unga koʻra, mamlakatimizda: ➖2016-yil - 59,0 mlrd. kVt⋅soat; ➖2017-yil - 60,7 mlrd. kVt⋅soat; ➖2018-yil - 62,8 mlrd. kVt⋅soat; ➖2019-yil - 63,6 mlrd. kVt⋅soat; ➖2020-yil - 66,4 mlrd. kVt⋅soat; ➖2021-yil - 71,3 mlrd. kVt⋅soat; ➖2022-yil - 74,3 mlrd. kVt⋅soatelektr energiyasi ishlab chiqarilgan. Mamlakatimizda energetika tizimini rivojlantirishda barcha manbalardan foydalanilmoqda. Mavjud quvvatlarni mustahkamlash bilan birga quyosh, shamol va gidro elektr inshootlari barpo etilmoqda.Xususan, so‘nggi yillarda gidroenergetika yo‘nalishida 500 million dollarlik 27 ta loyiha amalga oshirilib, qo‘shimcha 260 mwtli quvvatlar yaratildi.“O‘zbekgidroenergo” tizimidagi stansiyalarning umumiy quvvati 2 ming megavattdan oshdi. Bu – yiliga 2 milrd kub metr tabiiy gaz tejalmoqda, degani. Joriy yilda 197 mwtli 7 ta loyiha va 10 ta mikro gidroelektr stansiya ishga tushirilishi rejalashtirilgan. Yana 438 mwtli 8 ta istiqbolli loyiha va 50 ta mikro GES qurish bo‘yicha ishlar boshlanadi.Sirdaryo va Jizzax viloyatlari isteʼmolchilarining elektr taʼminotini yaxshilash maqsadida yuqori kuchlanishli birinchi raqamli podstansiya va elektr uzatish tarmogʻi qurilyapti. “Oʻzbekiston milliy elektr tarmoqlari” AJ tomonidan Sirdaryo viloyatining Shirin, Yangiyer, Xovos tumanlari, Jizzax viloyatining Zomin, Zarbdor va Zafarobod tumanlari isteʼmolchilarining elektr taʼminotini yaxshilash maqsadida 220 kV kuchlanishli 3 https://www.gazeta.uz/oz/2022/05/31/energy/ JOURNAL OF MARKETING, BUSINESS AND MANAGEMENT(JMBM)/SJIF FACTOR: 5.57 www.jmbm.uz VOLUME 2, ISSUE 1 (April) ISSN: 2181-3000 Page 34 birinchi raqamli yangi “Zafarobod” podstansiyasi qurilyapti. Shuningdek, mazkur podstansiya uchun uzunligi 144 kilometr boʻlgan 220 k/Vatli elektr uzatish tarmogʻi ham qurilyapti. Bugungi kunda qurilish ishlari 42 foizga bajarildi.Mazkur yirik loyiha Prezidentimizning 2022-yil 28-dekabrdagi qaroriga asosan amalga oshirilyapti, deb xabar beradi Energetika vazirligi matbuot xizmati.Elektr energiyasini hisoblash uskunasiga tashqi taʼsir koʻrsatish natijasida tizimga 356 mln soʻm zarar yetkazildi. Download 400.09 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling