«Elektr texnologik qurilmalar» fani bo‘yicha tuzilgan ushbu O‘quv-uslubiy majmua dts talablari asosida tuzilgan

7.3. Dielektrik qizdirish qurilmalarining parametrlari

Dielektrikli kondensatordan o‘tayotgan tok, uning ikki tashkil etuvchisi, ya’ni siljish toki I _sm = jCU va o‘tkazuvchanlik toki I_p=gU yig‘indisidan iborat bo‘ladi:

[A] (1)

O‘tkazuvchanlik tokining siljish tokiga nisbati, dielektrikdagi yo‘qolish koeffitsientini aniqlaydi:

(2)

Ushbu koeffitsient dielektrikning jinsi, uning fizik holati (namligi va harorati ), shuningdek maydon chastotasiga bog‘liq.

Dielektrikda energiya yo‘qolishi miqdori:

[Vt] (3)

bu erda :

U - kondensator plastinalari orasidagi kuchlanish, [V];

 - tokning aylanma chastotasi,  = 2  f, [ ¹/Cek];

S - kondensator plastinalari o‘rtasidagi sig‘im, [f];

YAssi, ko‘p qatlamli kondensator sig‘imi :

[f] (4)

bu erda:

b - elektrodning eni;

a - kondensator plastinalari o‘rtasidagi izolyator qalinligi, [sm];

- kondensator uzunligi;

E_o - elektrik doimiy; E_o q 8,85*10^-14 f/sm;

E_d - nisbiy dielektrik singdiruvchanlik.
Dielektrikning hajm birligida ajralgan quvvat miqdori:
, [Vt/sm³] (5)

Ushbu tenglamada S_o=S/() va yassi kondensator uchun E = U/a ni hisobga olsak:

[Vt/sm³] (6)

bu erda E - elektr maydon kuchlanganligi, [kV/sm].

Mahsulotni qizdirish uchun talab qilinadigan quvvat miqdori:

[kvt] (7)

bu erda:

G - mahsulotning og‘irligi, [kg];

S - solishtirma issiqlik sig‘imi, [kkal/kg*grad];

(t₂ - t₁) - , belgilangan va boshlang‘ich haroratlar o‘rtasidagi farq, [^oS];

 - qizdirish uchun ketgan vaqt.

Dielektrik qizdirish uchun belgilangan yuqori chastotali, triod asosidagi generatorning prinsipial sxemasi (a) va uning ekvivalent sxemasi (b), quyidagi

8-rasmda keltirilgan.

8-rasm
Ekvivalent sxemasidagi R₁ - metall, induktiv g‘altak va elementlarni tutashtiruvchi o‘tkazgichlarning aktiv qarshiligi. Konturning to‘la aktiv qarshiligi:
R_k = R₁ = R_n (8)
Agar, R_k<<2 bo‘lsa, unda rezonansdagi ekvivalent qarshilik:

(9)
bu erda L_H - kontur induktivligi.
Bunda genarator chastotasi:

(10)
Kizdirish jarayonida R_n va S_n qiymatlari o‘zgarib borishi munosabati bilan konturning ekvivalent aktiv qarshiligi va generatorning ish rejimi o‘zgarib boradi. R_n qiymatining o‘zgarishi ko‘proq R_e qiymatini o‘zgarishiga sabab bo‘lsa, S_n qiymatining o‘zgarishi R_e va f qiymatlarining o‘zgarishiga sabab bo‘ladi.