Электр токининг одам танасига таъсир


Download 292.96 Kb.
bet2/9
Sana26.06.2023
Hajmi292.96 Kb.
#1656076
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
ЭЛЕКТР ХАВФСИЗЛИГИ

Узгарувчан
(50 – 60 Гц)

Узгармас

1
1

Сезадиган

Кул панжалари енгил титрайди ва иссиклик сезалади

0,5 – 1,5

5 – 7

2

Куйиб юборадиган

Кулларда каттик горик биланади, кизийди.

8 - 10

20 - 25

3

Ушлаб коладиган

Кулларни ушбу колдик, шок холати кузатилади, нафас олиш кийинлашади, юрак фаолиятида узгариш булади.

20 – 25

50 - 80

4

Улимга олиб келадиган

Юракнинг тухташи кузатилади, фалаж, улим холати намоён булади

90 -100

500

Электр токидан шикастланиш купрок одамнинг электр шохобчалари ва электр куилмаларига кандай богланганлиги билан бахоланади.
Чизикли кучланиш остидаги шохобчани икки фазасига одам танасининг бир вактда боглониши энг хавфли хисобланади (10 а-расм). Шикастланиш ток кучи, вакти ва одамнинг каршилик курсатиш кобилиятига боглик булиб, ток микдори J=Uч /R тенглама билан аникланади. (Uч – чизикли кучланиш; Ro – одам каршилиги).
Ер билан нейтралли уланган уч фазали электр тармокнинг бир фазасига одамнинг богланишида (10 б-расм) шикастланиш хавфи икки фазага богланишга нисбатан камрок булиб, одам танасидан утадиган ток микдори J=Uч/3Ro тенглама Билан аникланади.
Нейтрал копламали тармокдаги фазаларнинг ток беррувчи кисмларидан бирига одам танаси тегиб туриши натижасида ундан ток утади (10 в-расм) ва одам шикастланиши мумкин. Таъсир этадиган ток микдори куйидаги тенглама билан топилади:
J=Uч|3Ro + Rиз /3(Rиз – коплама каршилиги).
Бу вазиятда токнинг таъсири копламанинг химоя холатига, каршилигига богликдир. Токни утказмайдиган химоя воситалари ёрдамида икки фазага богланиш хам хавфли хисобланади. Бир фазага уланиш химоя воситалари ёрдамида хавфсиз хисобланиб, бу вазият воситаларнинг каршилигига, хоналарнинг турига боглик.
Ишлаб чикариш бинолари, хоналари электр хавфлилиги жихатидан уч турга булинган.
1. Юкори хавли бино-хоналар. Уларга ток утказадиган чанг, 75 % дан юкори намлик, ток утказадиган коплама-поллари, юкори харорат (35 С) билан бир вактда одамнинг ерга уларган симга, технология аппарат, курилма, ускуналарга теги бёки богланиш хавфи булган шароитли хона, бинолари тааллуклидир.
2. Махсус хавфли бино-хоналари юкори намлик (100 %), кимёвий актив ёки органик мухит борлиги, шунингдек юкори хавфли биноларга хос икки ва ундан купрокбирликларнинг мавжудлиги билан ифодаланади.

  1. Хавфсиз хона-бинолар юкори ёки махсус хавфли мухит яратувчи шароитнинг йуклиги билан ифодаланади.

Одамларни электр токи ёрдамида шикастланишдан химоя килиш учун ишлаб чикариш шароитларида хавфсиз ток (12 – 36в), усти копланган симлар, ерга уларган ва нейтралловчи химоя тизимлари, хавфни бартараф килувчи ва огохлантирувчи автоматик мосламалар, химоя воситалари, механик тусиклар, огохлантирувчи белгилар ишлатилади. Шунингдек, электр усукнеаларини танлаш, урнатиш, ишлатишда мавжуд булган конун-коида номалари ГОСТ 12.1.019-79га амал килиш талаб килинади.

Download 292.96 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling