- Reja:
- Umumiy tushunchalar.
- Elektr zanjirining asosiy qonunlari.
- Elektr zanjiridagi qarshiliklarni ulash sxemalari.
- UMUMIY TUSHUNCHАLАR
- Elektr zanjiri deb, elektr tokini xosil qiluvchi va uning oqib utishini taʼminlash uchun berk yo’l hosil qiladigan qurilmalar yig’indisiga aytiladi.
- Elektr zanjirlarini shartli belgilar yordamida tasvirlash elektrik sxema deb ataladi.
- Zanjirdan tok uzluksiz utib turishining asosiy sharti uning tarkibida elektr energiya manbaining bulishidir.
- Oʼzgarmas tok manbalari, isteʼmolchilari va ularni simlar bilan oʼzaro ulashdan xosil qilingan berk kontur oʼzgarmas tok zanjiri deyiladi.
Elektr zanjiri va uning elementlari: Elektr zanjirlarini hisoblashda uning ba'zi – bir elementlarini bilish va ularni bir- biridan farqlash zarur. - Elektr zanjiri va uning elementlari: Elektr zanjirlarini hisoblashda uning ba'zi – bir elementlarini bilish va ularni bir- biridan farqlash zarur.
- Tarmoq – bu elektr zanjirlarining bitta yoki bir nechta elementlari ulangan qismi bo'lib ulardan faqat bittayu bitta tok o'tadigan qismidir.
- 2-rasm.
- Tugun – bu elektr zanjirlarining 3 ta yoki undan ortiq tarmoqlari ulangan nuqtasidir.
- 3- rasm
OM VA KIRXGOF QONUNLARI - Oddiy holda elektr zanjiri uch qismdan iborat bo’ladi: 1. energiya manbai, 2. iste’molchi, 3. ulovchi simlar.
- Faqat chiziqli elementlardan iborat zanjir - chizikli elektr zanjiri deb ataladi.
- Elektr energiyasini xosil qiluvchi turli manbalarning shartli belgilanishi.
- a) – Elektr yurituvchi kuch (EYuK);
- b) v) – galvanik elementlar yoki akkumulyator batareyalari;
- g)- termoelementlar;
- d)-fotoelement;
- e)-uzgarmas tokning elektr mashina generatori;
- j)- uzgaruvchan tokning elektr mashina generatori.
- Zanjirdan o’tayotgan elektr tokining qiymati yoki kuchi o’tkazgichning ko’ndalang kesimidan vaqt birligi ichida o’tgan elektr zaryadlarining miqdori bilan aniklanadi, yaʼni tok kuchi zaryadlarning harakat tezligiga proportsional kattalikdir.
-
Do'stlaringiz bilan baham: |