Электродинамика 6 маъруза физика кафедраси молекуляр физика ва термодинамика маъруза режаси

Исталган циклик жараёнда тизим ўзининг бошланғич ҳолатига қайтса, энтропиянинг ўзгариши нолга тенг бўлади.

Қуйидагини инобатга олсак

диаграммада келтирилган Т-S жараён эгри чизиғи остидаги юзага тенг бўлган узатилган иссиқлик миқдори эканлиги кўриниб турибди.

Идеал газ 1 ҳолатдан 2 ҳолатга мувозанатли ўтган деб ҳисоблаймиз. Шу жараён энтропияси ўзгаришини топамиз

Идеал газ 1 ҳолатдан 2 ҳолатга мувозанатли ўтган деб ҳисоблаймиз. Шу жараён энтропияси ўзгаришини топамиз

Бизга маълум ифодалардан фойдалансак

идеал газ энтропияси ўзгариши ифодасига эга бўламиз

Жараёнларда идеал газ энтропиясининг ўзгариши

Изохорик (V=const)	Изобарик (p=const)	Изотермик (T=const)	Адиабатик (S=const)

Энтропия ўзгармасдан кўчадиган жараён изоэнтропиявий жараён деб аталади (S=const).
Адиабатик жараён изоэнтропиявий жараён ҳисобланади.

Мувозанатли қайтар жараёнлар учун қуйидаги тенглик ўринлидир

Мувозанатли қайтар жараёнлар учун қуйидаги тенглик ўринлидир

Мувозанатли бўлмаган, қайтмас жараёнлар учун

Ёпиқ тизимда қайтар жараёнларда энтропия ўзгармасдан қолади ΔS=0, қайтмас жараёнларда энтропия ошади ΔS>0.

Клазиус тенгсизлиги:

• dS ва δQ бир хил ишорада бўлишлари сабабли, энтропия ўзгариши характерига қараб иссиқлик алмашиши жараёни тўғрисида фикр юритиш мумкин. Жисм иситилганда δQ>0, унинг энтропияси ортади dS>0, жисм совуганда δQ<0, унинг энтропияси камаяди dS<0.

Энтропияни статистик талқини.

Тизимнинг энтропияси унинг термодинамик эҳтимоллиги билан боғланган бўлади.

• Термодинамик эҳтимоллик W - бу термодинамик тизимнинг берилган макроҳолати амалга оширадиган усуллар сони ёки микроҳолатлари сонидир.
• Тизимнинг барча микроҳолатлари тенг эҳтимолликка эга бўладилар.

Келтирилган тўртта ҳолат тизимнинг микроҳолатлари деб ҳисобланади.
Бу ҳолатлардан фақат иккитаси биртекис тақсимланганлиги учун тизимнинг бу ҳолатлари термодинамик эҳтимоллиги W=2 га тенгдир.