Электродинамика к. П. Абдурахманов

yag’niy, gazg’a berilgen ha’mme jilliliq mug’dari sirtqi ku’shlerge qarsi atqarilg’an jumisqa sarp boladi.

Adiabatik protses. δQ = 0

• Sistema ha’m ortaliq muxit menen jilliliq almasiw bolmag’an protses δQ = 0 adiabatik protses dep ataladi.
• Jilliliqtan izoliyatsiyalang’a sistemalarda adiyabatik protses payda bolg’anda yaki protses tez o’tkende jilliliq almasiwi derlik ju’zege kelmeydi.
• Taz isleytin protsesler: ishki janiw dvigateller , suwitiw qurilmalarindag’i tarayiw ha’m ken’eyiw usillari adibatik protsesler dep esaplanadi.

δA= pdV ha’m dU=νCVdT paydalanip to’mendegige iye bolamiz

paydalanip to’mendegige iye bolamiz

Boliw a’melin islesek

- - Puasson koefitsenti.

δQ = 0

Ten’lemeni integrallassaq

Bul jerden adiabatik protses ushin Puasson ten’lemesine iye bolamiz

Mendeleev- Klaypeyron ten’lemesinen paydalansaq

To’mendegige iye bolamiz

ha’m

Adiabata Izotermag’a qarag’anda tez o'.

1 – 3 adiabatik tarayiwda gazdin’ ko’beyiwi , tek ko’lemnin’ kishireyiwinen emes, temperaturanin’ ko’teriliwinen de juzege keledi.

Adiabatik protsesde atqarilg’an jumis.

Sol sebepli,

Adiabatik ken’eyiwde temperature kemeyedi ha’m gazdin’ atqarg’an jumisi to’mendegige ten’ boladi.

Mendeleev-Klaypeyron ten’lemesinen paydalalnsaq

Adiabatik protsesde atqarilg’an jumis izotermik protsesden kishi boldi. Onin’ sebebi, adiabatik ken’eyiwde gaz suwiydi, izotermik ken’eyiwde, sirttan jilliliq mug’dari kelib turg’ani ushin, temperatura o’zgermey qaladi.
Adiabatik tarayiw
Adiyabatik ken’eyiw
Baslang’ish jag’day
Sirtqi ku’shler astinda atqarilg’an jumislar on’ А>0
Ishki energiya artadi
Sirtqi ku’shler astinda atqarilg’an jumis teris А<0
Ички энергия ортади
Ishki energiya kemeyedi
Temperatura ko’teriledi
Temperatura kemeyedi