Электромагнит майдонлар ва тўЛҚинлар I қисм ўқув қўлланма 5522000 – «Радиотехника»


Идел ўтказгич чегарасидаги шартлар


Download 0.58 Mb.
bet19/24
Sana16.06.2023
Hajmi0.58 Mb.
#1494301
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24
Bog'liq
ЭММ ва Т фанидан маъруза буйича укув кулланма 1 кисм

4.4. Идел ўтказгич чегарасидаги шартлар

ЎЮЧ техникасида чегара вазифасини ўтовчи жуда яхши ўтказувчанлик хусусиятига эга бўлган – мис, кумуш каби металлардан кенг кўламда фойдаланилади.


Шундай сиртлар яқинида электромагнит ҳодисаларини кўриб чиқаётганда уларни идеал ўтказувчи, яъни  параметрини чексиз катта деб ҳисоблаш мумкин. Бундай яқинлашиш яхши ўтказгич (2-муҳит) нинг устки қатлами устида жойлашган биринчи диэлектрик муҳитнинг майдонни аниқлашда кичик хатоликларни келтириб чиқаради. Айни дамда идеал ўтказгичнинг ичида ЭММ мавжуд эмас. Бунга 3-моддий тенгламани кўриб чиқиб ишонч ҳосил қилиш мумкин. Jўтк2=Е2, бу ерда  =  ўтказувчанлик токини чексизликка айлантиради, бу эса физик ҳодисаларига зид. Солиштирма ўтказувчанлик  нинг жуда катта қийматларида ҳам Jўтк чекли сон бўлиб қолади.
Шундай қилиб, идеал ўтказгичнинг ичида электр майдон бўлмайди. Агар буни инобатга олсак (Е2=0), rotE2= тенгламадаги ёки В2=0, ёки В2 доимий катталик эканлиги келиб чиқади. Телекоммуникацияда фақат вақт давомида ўзгарувчан майдон қўлланилади, шунинг учун В2=В2n=0 идеал ўтказгич ичида магнит майдон йўқ. Бу тасдиқлашларни (4.3), (4.5) ва (4.7) тенгликларига қўйиб идеал ўтказгич сиртидаги асосий чегаравий шартларни ҳосил қиламиз:
В1n= 0, (4.10)
H1= JS, (4.12)
E1=0. (4.12)
Тенглик (4.10) ни вектор шаклида ҳам ифодалаш мумкин


JS=[1n x H1]. (4.13)

Бу шартлар 4.1-4.2 - расмларда график тарзида тасвирланган.




Е1=Е1n
B1=B1
4.1- расм. Идеал ўтказувчи сирт яқинида майдон куч чизиқларининг жойлашиши
Е1n
H1

JS


4.2 расм. Идеал ўтказгич сиртида векторларнинг ўзаро жойлашуви


Расмдан келиб чиқадики, идеал ўтказгич сиртидаги электр куч чизиқлари ҳар доим унга перпендикуляр, магнит куч чизиқлари эса паралелл. Ўтказгичнинг устки қатламидаги электр токининг зичлиги устки қатламидаги магнит майдон кучланганлигининг ташкил этувчиларига миқдор жиҳатидан тенг ва йўналиши бўйича перпедикуляр. Бу хулоса тўлдирилган металл тўлқин ўтказгичлардаги турли тўлқинларни тадқиқ этишда кенг қўлланилади.
Шуни ҳам кўрсатиш мумкинки, l- муҳитдаги майдон шундай тузилганки, магнит майдонни ташкил этувчи уринма идеал ўтказгичнинг ясси чегарасида экстримал қийматга эришади. (Чегара нормалнинг йўналиши бўйича) яъни


(4.14)

(4.14) шарти шунингдек, металл тўлқин ўтказгичдаги майдонларни текширишда қўлланилади.




Назорат саволлари



  1. Чегаравий шартларнинг зарурати нимада?

  2. Икки муҳит чегарасидаги векторларнинг нормал ва уринмавий ташкил этувчилари ҳақида маълумот беринг.


  3. Download 0.58 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   24




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling