Elektron biznesdagi tovar va xizmatlarning xususiyatlari 1

Elektron tijorat tizimlarining iqtisodiy samaradorligini aniqlash 
usullari
Effektiv atamasi (lotincha effectivus - samarali) ko'rib 
chiqilayotgan choralar yoki hodisalarning samaradorligini 
anglatadi. Elektron tijoratga kelsak, samaradorlik deganda 
biz elektron tijorat texnologiyalari, texnikasi va qoidalari 
yordamida erishilgan natijalarning sarflangan resurslarni 
hisobga olgan holda tijorat operatsiyalari maqsadlariga 
muvofiqligini belgilaydigan toifani tushunamiz. Amalda 
samaradorlikni baholash mezonini shakllantirish yoki 
tanlash kerak. Odatda, samaradorlikni baholash mezonlari 
tanlangan samaradorlik ko'rsatkichlari bir-biri bilan yoki 
muayyan norma bilan taqqoslanadigan, agar u mavjud 
bo'lsa yoki o'rnatilishi mumkin bo'lsa, qoida sifatida 
tushuniladi.
Samaradorlikni baholash muammosi ancha keng va 
texnik, iqtisodiy, tashkiliy va boshqa jihatlarni o'z ichiga 
olishi mumkin. Shu sababli, elektron tijorat tizimlarini 
qo'llashning turli jihatlarini baholash uchun ularning har 
birini baholanishi va unga muvofiq ravishda sozlash, 
rivojlantirish va zarur choralarni ko'rishlari uchun tegishli 
ishlash mezonlarini ajratib ko'rsatish kerak. 
 
 

---

Elektron savdo. Elektron savdoni an'anaviy savdo shaklidan 
farqlari 
Elektron savdo deganda, internet tarmog‘i orqali mahsulotlarni sotish 
yoki xizmat ko‘rsatish tushuniladi. Bugungi kungacha, onlayn 
savdoning eng ommabop ko‘rinishi internet-do‘konlar hisoblanardi. 
Internet do'kon - bu elektron katalog yoki boshqa turdagi mahsulot 
taqdimotidan foydalangan holda onlayn savdo-sotiqni ta'minlaydigan 
vebsayt. Bitta serverda namoyish qilingan va sotilgan mahsulotlar soni 
bir necha mingdan minggacha bo'lishi mumkin. Hozirda esa
messenjerlardagi botlar ham bu yo‘nalishdan muhim o‘rin 
egallamoqda. Deylik, tadbirkorning offlayn — odatiy, ko‘cha yoki 
bozorlardagi do‘koni mavjud. Agar u, ishini internetda ham boshlasa, 
nimalar bo‘ladi: 
• Katta bino yoki savdo majmuasini qurish, ijaraga olish kerak 
bo‘lmaydi; 
• Yaxshi loyiha va mavjud mahsulot bilan qisqa fursatda qo‘shimcha 
daromad manbaiga ega bo‘ladi; 
• Ayni paytda, onlayn savdoda raqobat juda sust. Yaxshi servis bilan 
TOP kompaniyaga aylanib olish mumkin; 
• Hududiy chegaralar yo‘q: Nafaqat tuman, balki viloyat, qo‘shni 
viloyatlar hamda butun Respublika bo‘ylab mijozlarni topish mumkin; 
• Kuniga 24 soat, haftasiga 7 kun ishlay olish; 
•Onlayn savdo orqali xaridorlar vaqtining tejalishi va katta 
assortimentni ko‘ra olish muhim rol o‘ynaydi; 
• Bunda ko‘p xodimlar ishga yollanmaydi; 
• Internetdagi mahsulotlar soniga hech qanday chegara yo‘q; 
• Maxsus onlayn xizmatlar yordamida ma'lum hudud uchun savdoni 
yo‘naltirish mumkin.

---