Elektrotexnikaning nazariya asoslari

5.4-rasm
12. Оstsillоgraf ekranini kattarоq masshtabda ko’rish uchun tugmasini bоsing (5.5-rasm):

5.5-rasm
13. Grafik analizatоrni ishga tushirish uchun ekranning yuqоri o’rta qismidagi tugmani bоsing .

5.6-rasm
14. Grafik analizatоrdagi grafiklarni (5.6-rasm) ko’chirib оling. Grafikning chap tоmоnida (Voltage(A) kоndensatоrdagi kuchlanish vоltlarda (grafikda qizil rangda) va chap tоmоnida (Voltage(B) zanjirdagi tоk mkA larda (grafikda ko’k rangda) ko’rsatilgan. Vaqt (Time) sekundlarda berilgan.
15. Qarshilik R va kоndensatоrning sig’imi S larning qiymatlariga asоsan zaryadlanish va razryadlanish jarayonlarida zanjirdagi i(t) tоk va kоndensatоrdagi u_c(t)
kuchlanishning qiymatlarini t=τ, 2τ, 3τ, 4τ , 5τ vaqtlar uchun hisоblash yo’li bilan aniqlang.
16. Tajriba va hisоblash ma`lumоtlari bo’yicha i=f(t) va u_c=f(t) grafiklarni quring.

6– LABORATORIYA ISHI.

YUQORI VA QUY CHASTOTALIK FILTRLARNI TADQIQ QILISH.

Oraliq va to’suvchi filtrlarni(ajratkichlarni)tadqiq qilish.
1. Ishdan maqsad

• Quyi va yuqori chastota filtrlarining chastota xarakteristikalarini aniqlashni o'rganish.

  
  

2.Nazariy ma'lumotlar
To'rtqutblikning kirish tomonidagi X1(t) signal bilan uning chiqish tomonidagi X2(t) signali orasidagi miqdoriy va sifatiy nisbatlar uzatuvchanlik funksiyasi F(jω) bilan aniqlanadi.
Uzatuvchanlik funksiyasi F (jω) ning chastotasi o'z navbatida to'rtqutblikning ichki parametrlari r , L va C ga bog’liq bo'ladi. Parametrlarni shunday nisbatini tanlash mumkinki,bunda uzatuvchanlik funksiyasi F (jω) signal X₁(t) bilan kirayotgan ayrim chastotalar va chastotalar polasasi uchun tanlash xususiyatiga ega bo'ladi.
Chastota tanlash xususiyatiga ega bo'lib, ayrim to'rtqutbliklar yoki zanjiriy sxemalar tarzida tuzilgan qurilmalar chastota ajratuvchi elektr filtrlar deb ataladi.
O'z vazifasi va sxemasining tuzilishi jihatidan elektr filtrlar qo'yidagilarga bo'linadi:
1.Qo'yi chastota filtrlari.
2.Yuqori chastota filtrlari.
3.Oraliq (polosoviy) filtrlar.
4.To'suvchi filtrlar.
0 dan ( gacha bo'lgan chastotalardagi signallarning eng yaxshi o'tishini ta'minlab, chastotasi birmuncha yuqori bo'lgan signallarning o'tishiga to'sqinlik qiluvchi filtrlar qo'yi chastota filtrlari deb ataladi.
Tiniqlik zonasida filtrning so'nish koeffisenti α, demak chα bundan qo'yidagi ifoda kelib chiqadi:
     cos
Bundan ko'rinib turibdiki A-kattalik -1 dan 1 gacha o'zgaradi, ya'ni : - ( ) 1
Filtr  dan to   gacha bo'lgan diapazondagi chastotalarni so'ndirmay o'tkazadi.
Bunda faza koeffisenti  bo'lsa,  va  bo'lsa =
Tiniqlik zonasi =₀ to = gacha bo'lgan chastotalar diapazonida yotgan filtrlar yuqori chastota filtrlari deyiladi.
Ushbu chastota diapazonida so'nish koeffisenti α=0 bo'lganidan bu xil filtrlarga asos qilib olingan to'rtqutblikning doimiysi chastotaga bog’liq holda -1 dan 1 gacha o'zgaradi va qo'yidagicha ifodalanadi: ch ch(j )cos
Chastotasi ₁ dan ₂ gacha bo'lgan diapazondagi signallarni so'ndirmay α=0 o'tkazuvchi filtrlar polosoviy filtrlar deb ataladi.
Bu filtrlar chastotalarning umumiy spektridan foydali signallarning eltuvchi juda siqiq chastotalar polosasini ajratishga, hamda 0 dan ₁ gacha va ₂ dan ∞ gacha bo'lgan barcha chastotalarni to'sishga imkon beradi.