Elementar bolekshelerdiń payda bolıwı Fermionlar ham Bazonlar

Antipartikullar
Bul 12 bólekke sáykes keletuǵın 12 fermionik antipartikullar bar. Mısalı, antielektron (pozitron) (e+) elektrondıń bólekshesi bolıp, elektr zaryadı +1 ge teń.
Kvarklar
Izolyatsiya etilgen kvarklar hám ajayıp buyımlar hesh qashan anıqlanbaǵan, bul haqıyqat anıqlama tutqınǵa alıw menen baradi. Hár bir kvark úshewden birin alıp juredi reńli tólewlerdıń kúshli óz-ara tásir; antikvarklarda tap sonday áyyemgiler bar. Reń menen zaryadlanǵan bóleksheler óz-ara tásir etedi, glyon zaryadlanǵan bóleksheler óz-ara tásir etetuǵın tárzde almasınıwi foton almaslaw. Usınıń menen birge, glyonlar ózleri reń menen zaryadlanǵan bolıp, nátiyjede reńli zaryadlanǵan bólekler ajıratılǵanda kúshli kúsh kúsheyedi. Usınıń menen birge, reńli zaryadlanǵan bólekler birlesip, neytral reń payda etiwi múmkin kompozit hadron bólekler dep atalǵan. Kvark antiykvar menen qosılıwı múmkin: kvark renge iye hám ajayıpqa sáykes keletuǵın antiykolorga iye. Reń hám antiykolor biykar etiledi, neytral mozon reń payda etedi. Usınıń menen bir qatarda, ush kvark birgelikte ámeldegi bolıwı múmkin, biri kvark " qızıl", basqası " ko'k", basqası "jasıl". Bul ush reńli kvarklar birgelikte neytral barion reń payda etedi. Simmetrik bolmaǵan tárzde " antired", " antiblue" hám " antigreen" reńleri bolǵan ush ajayıp antivirus reń neytralın payda etiwi múmkin.
Kvarklar bar ekenligine tereń elastik bolmaǵan shashiliwga daliller kelip shigadi: atom elektronlarinda yadrolar ishinde zaryadtıń bólistiriliwin anıqlaw nuklonlar (olar barionlar). Eger zaryad birdey bolsa, elektr maydanı proton átirapında bir tegis bolıwı kerek hám elektron elastik túrde tarqalıwı kerek. Kem energiyalı elektronlar sol tárzde tarqaladı, biraq málim bir energiyadan joqarı bolǵan protonlar bazi bir elektronlardı úlken múyeshler arqalı buradı. Qaytıp keletuǵın elektron júdá kem energiyaǵa iye hám a bólekler aǵımı shiǵarıladı. Bul uǵımsız tarqalıw protondagi zaryad birdey emes, bálki kishilew zaryadlanǵan bólekler: kvarklar ortasında bóliniwin kórsetedi.
Bozon
Standart modelde vektor (aylandırıw -1) bozonlar (glyonlar, fotonlar, hám v hám Z bozonlari ) dáldalshılıq kúshleri, yagniy Xiggs bozon (spin-0) ishki ushın juwapker bolıp tabıladı massa bóleksheler Bozonlar fermionlardan bir neshe bozonlar birdey kvant jaǵdayın iyelewi menen parıq etedi (Paulini esaptan tısqarı qılıw principi ). Bunnan tısqarı, bozonlar fotonlar sıyaqlı elementar yamasa birikpe bolıwı múmkin. Bozonlardin aylanıwı yarım sanlar ornına pútkil sanlar bolıp tabıladı.
Glyonlar
Glyonlar kúshli óz-ara tásirge daldalshiliq etedi, olar kvarklarga qosılıp usınıń menen hadronlar payda boladı, olar da barionlar (ush kvark) yamasa kriteryalar (bir kvark hám bir áyyemgivar). Protonlar hám neytronlar barionlar bolıp, olar glyonlar menen qosılıp, atom yadrosı payda boladı. Kvarklar sıyaqlı, glyonlar da kórsetip beredi reń hám antiykolor - vizual reń túsinigi hám bólekshelerdiń kúshli óz-ara tásiri kontseptsiyası menen baylanıslı emes - geyde kombinatsiyalarda, ulıwma glyonlardin segiz qıylı ózgeriwi.