Элементар математика фанининг предмети ва вазифалари. Бўлиниш белгилари. Туб ва мураккаб сонлар

1-мисол. 1024998 сони 13 га бўлинади, чунки 1024 - 998 сони 13 сонига бўлинади.
2-мисол. 490567 слони 7 га ва 11 га бўлинади, чунки 567 - 490 сони 11 га ва 7 га бўлинади.
Сонлар бўлинишининг умумий аломати ҳақида Паскаль сон рақамлари турган хоналарга мувофиқ даражаларини В га бўлгандаги қолдиқларни бўлинувчининг мувофиқ хона бирликларига кўпайтириш натижалари йиғиндисининг В сонига бўлинадиган бўлиши зарур ва етарлидир.
Исбот. А, В натурал сонлар берилган ва А сонининг ёйилмаси
А= кўринишни олган бўлсин.

сонлар эса мос равишда 10 сонини, қолдиқлар бўлсин.
А сонининг В сонига қолдиқсиз бўлиниши учун йиғиндининг В сонига бўлиниши зарур ва етарли эканини исбот қилитш керак.

Бўлинувчи	Бўлувчи	Бўлинма	Қолдиқ	Бўлинувчи, бўлувчи, бўлинманинг боғланиши
1=	B B B B B			=1

А= ёйилмадаги 10 даражаларининг бу жадвалдаги қийматларини ўринларига қўйсак

А=
Ифодага эга бўламиз.Бундан эса биринчи қўшилувчининг В га бўлиниши кўриниб турибди. Демак иккинчи қўшилувчи В га бўлинса , А сонининг В сонига бўлиниши кўриниб қолди. Бундан эса
С
қолдиқнинг В сонига бўлиниши зарур ва етарли эканлиги келиб чиқади.
Мисол. 80927 сони 11 га қолдиқсиз бўлинади.Буни текшириб кўришни ўқувчиларнинг ўзига қолдирамиз.