EMİr akgüller

EMİR AKGÜLLER 

EMİR AKGÜLLER 

200610105017

200610105017

KİMYA BÖLÜMÜ

KİMYA BÖLÜMÜ

3. SINIF

3. SINIF

ORGANİK SENTEZ DERSİ

ORGANİK SENTEZ DERSİ

WOLFF 

WOLFF 

REARRANGEM

REARRANGEM

 

ENT

ENT

Diazoketonlar katalitik miktarda 

Diazoketonlar katalitik miktarda 

gümüş oksitle ısıtıldıklarında azot 

gümüş oksitle ısıtıldıklarında azot 

kaybederler ara basamak olarak 

kaybederler ara basamak olarak 

açil karben oluşur.Bu karbanyon 

açil karben oluşur.Bu karbanyon 

göçmesi şeklinde bir çevrilmeye 

göçmesi şeklinde bir çevrilmeye 

uğrarlar.Bu çevrilmeye wolff 

uğrarlar.Bu çevrilmeye wolff 

çevrilmesi denir.Tepkime 

çevrilmesi denir.Tepkime 

sonucunda

sonucunda

 

keten

keten

 

meydana gelir.

meydana gelir.

Ketenler

Ketenler

.

Keten bitkisinin tohumlarında 

Keten bitkisinin tohumlarında 

linoeik

linoeik

, 

, 

linolenik

linolenik

 

ve oleik asitleri içeren % 30

ve oleik asitleri içeren % 30

-

-

40 oranında sabit 

40 oranında sabit 

yağ; yapışkan bitki sıvısı, protein ve 

yağ; yapışkan bitki sıvısı, protein ve 

promarin

promarin

 

adı verilen glikozit bulunur. Bitkinin 

adı verilen glikozit bulunur. Bitkinin 

tohumlarından elde edilen ve boyacılık, 

tohumlarından elde edilen ve boyacılık, 

muşamba yapımı, kimi zaman da besin 

muşamba yapımı, kimi zaman da besin 

endüstrilerinde sıkça kullanılan bu yağa bezir 

endüstrilerinde sıkça kullanılan bu yağa bezir 

ya

ya

 

da beziryağı denilir. Bitkinin tohumları ezilip yağı 

da beziryağı denilir. Bitkinin tohumları ezilip yağı 

alındıktan sonra kalan küspesi değerli bir 

alındıktan sonra kalan küspesi değerli bir 

hayvan yemi olur. Ketenin gövdesinden elde 

hayvan yemi olur. Ketenin gövdesinden elde 

edilen lifler de, makbul sayılan keten ipliği 

edilen lifler de, makbul sayılan keten ipliği 

yapılmak üzere dokumacılıkta kullanılır.

yapılmak üzere dokumacılıkta kullanılır.

Diazoketonlar gümüş oksitle tepkimeye girince 

Diazoketonlar gümüş oksitle tepkimeye girince 

ketenleri meydana getirirler.Peki diazoketon 

ketenleri meydana getirirler.Peki diazoketon 

bileşikler nelerdir?Nasıl meydana gelir?

bileşikler nelerdir?Nasıl meydana gelir?

Mekanizması:

Mekanizması:

R

C

O

CH

N

N

Ag

2

O ,

ISI

R

C

O

C

H

R

CH

C

O

KETEN

Açil karben

DİAZOKETONLAR

DİAZOKETONLAR

Diazoketonlar,azot içeren ve sentezler 

Diazoketonlar,azot içeren ve sentezler 

bakımından önemli bileşiklerdir.Asit 

bakımından önemli bileşiklerdir.Asit 

klorürlerine diazometanın etkisiyle 

klorürlerine diazometanın etkisiyle 

kolaylıkla elde edilebilirler ve iki önemli 

kolaylıkla elde edilebilirler ve iki önemli 

reaksiyonun çıkış maddeleridir:1.Wolff 

reaksiyonun çıkış maddeleridir:1.Wolff 

çevrilmesi, 2.Arndt

çevrilmesi, 2.Arndt

-

-

Eistert sentezi.

Eistert sentezi.

Diazometan

Diazometan

,kapalı formülü: olan 

,kapalı formülü: olan 

bileşiklerdir.Rezonans ile kararlılık 

bileşiklerdir.Rezonans ile kararlılık 

kazanmıştır.Kimyasal bakımdan çok 

kazanmıştır.Kimyasal bakımdan çok 

etkin,biyolojik bakımdan çok 

etkin,biyolojik bakımdan çok 

zehirlidir;yoğun halde 

zehirlidir;yoğun halde 

patlayıcıdır.Sentezlerde,eterdeki seyreltik 

patlayıcıdır.Sentezlerde,eterdeki seyreltik 

çözeltileri kullanılır;bu açık sarı

çözeltileri kullanılır;bu açık sarı

 

renklidir

renklidir

.

.

CH

2

N

2

Diazometan elde etmek için;

Diazometan elde etmek için;

 

N

N

-

-

 

Metil

Metil

-

-

N

N

-

-

nitroza üre veya aynı grubu taşıyan 

nitroza üre veya aynı grubu taşıyan 

sulfonamitler kullanılabilir.Bunlar derişik 

sulfonamitler kullanılabilir.Bunlar derişik 

bazlarla diazometana parçalanırlar.Aşağıda 

bazlarla diazometana parçalanırlar.Aşağıda 

reaksiyon denklemi gösterilmiştir.

reaksiyon denklemi gösterilmiştir.

O

C

H

2

N

N

CH

3

NO

KOH

CH

2

N

N

+

KHCO

3 +

NH

3

diazometan

N-Metil-N-nitrozo üre

Diazometanın 

Diazometanın 

reaksiyonları

reaksiyonları

Diazometan,karboksilik asitleri oda 

Diazometan,karboksilik asitleri oda 

sıcaklığında metil esterlerine,fenolleri metil 

sıcaklığında metil esterlerine,fenolleri metil 

eterlerine dönüştürebilir.Bu reaksiyonlarda 

eterlerine dönüştürebilir.Bu reaksiyonlarda 

diazometan karbenoit bir reaktif olarak etkir ve 

diazometan karbenoit bir reaktif olarak etkir ve 

reaksiyon metilenkarben katılması şeklinde 

reaksiyon metilenkarben katılması şeklinde 

olur

olur

R

COOH CH

2

N

2

R

COOCH

3

+

N

2

Karboksilik asit

 

Metil karboksilat

Diazometan asit klorürleriyle etkileştiğinde 

Diazometan asit klorürleriyle etkileştiğinde 

klorlu hidrojen ayrılarak diazoketonlar meydana 

klorlu hidrojen ayrılarak diazoketonlar meydana 

gelir.(Burada diazometan, protik bir karbanyon 

gelir.(Burada diazometan, protik bir karbanyon 

olarak etkimektedir).

olarak etkimektedir).

OH

O

CH

3

N

2

Fenol

Fenil-metil eter

CH2N2

Meydana gelen HCI ,ortamdaki diazometana 

Meydana gelen HCI ,ortamdaki diazometana 

etkiyerek CH3

etkiyerek CH3

-

-

Cl +N2 Oluşacağı için reaksiyonda 

Cl +N2 Oluşacağı için reaksiyonda 

2 eşdeğer diazometan harcanır.

2 eşdeğer diazometan harcanır.

R

C

O

CI

CH

2

N

2

HCI

R

C

O

CH

N

N

R

C

O

CH

N

N

Asit klorürü

R

C

O

CH

N

N

 

Diazoketon molekülünde rezonans

Arndt

Arndt

-

-

Eistert sentezi

Eistert sentezi

,

,

 

karboksilik 

karboksilik 

asitlerin karbon zincirini birer karbon 

asitlerin karbon zincirini birer karbon 

uzatmak için, daha önce gördüğümüz 

uzatmak için, daha önce gördüğümüz 

yöntemlere ek olarak, uygun bir yöntemdir 

yöntemlere ek olarak, uygun bir yöntemdir 

.

.

Wollf

Wollf

 

çevrilmesi karboksilik asitlerin 

çevrilmesi karboksilik asitlerin 

karbon zincirini uzatmak için ara basamak 

karbon zincirini uzatmak için ara basamak 

olarak kullanılır.

olarak kullanılır.

Bu yöntemlere, karboksilik asidin tiyonil klorür  

Bu yöntemlere, karboksilik asidin tiyonil klorür  

veya fosfor pentaklorürle asit klorürü yapılır, 

veya fosfor pentaklorürle asit klorürü yapılır, 

diazometanla etkileştirilir; Wolff çevrilmesiyle keten 

diazometanla etkileştirilir; Wolff çevrilmesiyle keten 

elde edilir. Keten, kuru HCI ile asit klorürüne 

elde edilir. Keten, kuru HCI ile asit klorürüne 

dönüştürülür ve böyle devam edilerek karboksilik 

dönüştürülür ve böyle devam edilerek karboksilik 

asidin karbon zinciri istenildiği kadar uzatılabilir:

asidin karbon zinciri istenildiği kadar uzatılabilir:

Arndt

Arndt

-

-

Eistert sentez ve bir örnek: 

Eistert sentez ve bir örnek: 

-

-

Naftoik asitten  

Naftoik asitten  

-

-

naftil 

naftil 

asetik asidin sentezi:

asetik asidin sentezi:

-

-

Naftalin asetik asit oksin sınıfından, 

Naftalin asetik asit oksin sınıfından, 

sentetik bir bitki büyütme hormonudur, 

sentetik bir bitki büyütme hormonudur, 

bitkilerde kök gelişmesini uyarır; yukarıdaki 

bitkilerde kök gelişmesini uyarır; yukarıdaki 

yolla sentezi yapılabilir.

yolla sentezi yapılabilir.

R

COOH

SOCI

2

HCI, SO

2

R

COCI

CH

2

N

2

HCI

R

CO

CH

N

N

Ag

2

O ,ISI

N

2

R

CH

C

O

HCI

R

CH

2

COCI

karboksilik asit

asit klorür

diazoketon

keten

öncesinden 1 CH

2 

fazla olan asit klorürü

ÖRNEKLER

ÖRNEKLER

1.

1.

Aşağıdaki soru işaretli alanları 

Aşağıdaki soru işaretli alanları 

doldurunuz?

doldurunuz?

HCl

N

2

CH

2

COCl

?

,

N

2

O

2

Ag

?

O

2

H

?

cevap:

cevap:

COCl

CH

2

N

2

HCl

CO

CHN

2

Ag

2

O

N

2

,

CH

C

O

H

2

O

CH

2

COOH

2.

2.

Yandaki 

Yandaki 

reaktifin 

reaktifin 

tepkimeye 

tepkimeye 

girmesi 

girmesi 

sonucu 

sonucu 

hangi 

hangi 

ürün 

ürün 

oluşur?

oluşur?

C

2

H

5

C

C H

3

C

6

H

5

COOH

1

.SOCl

2

2

.CH

2

N

2

3

.Ag

2

O

H

2

O

?

Cevap:

Cevap:

O

2

H

O

2

Ag

3

.

2

N

2

CH

2

.

2

SO Cl

1

.

CO O H

5

H

6

C

3

H

C

C

5

H

2

C

C

2

H

5

C

C H

3

C

6

H

5

CH

2

CO O H

1

.SOCl

2

2

.CH

2

N

2

3

.Ag

2

O

H

2

O

C

2

H

5

C

C H

3

C

6

H

5

C H

2

C H

2

C O O H

3.

3.

Aşağıdaki tepkimeyi 

Aşağıdaki tepkimeyi 

tamamlayınız?

tamamlayınız?

O

N

2

C H

3

O H

light

O

N

2

CH

3

OH

light

COOCH

3

Cevap:

Cevap:

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN 

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN 

TEŞEKKÜR EDERİM

TEŞEKKÜR EDERİM

---

Document Outline

• EMİR AKGÜLLER 200610105017
• WOLFF REARRANGEMENT
• Slide Number 3
• Ketenler
• Slide Number 5
•    Diazoketonlar gümüş oksitle tepkimeye girince ketenleri meydana getirirler.Peki diazoketon bileşikler nelerdir?Nasıl meydana gelir?
• Slide Number 7
• Slide Number 8
•    Diazometan,kapalı formülü: olan bileşiklerdir.Rezonans ile kararlılık kazanmıştır.Kimyasal bakımdan çok etkin,biyolojik bakımdan çok zehirlidir;yoğun halde patlayıcıdır.Sentezlerde,eterdeki seyreltik çözeltileri kullanılır;bu açık sarı renklidir.
• 
•  Diazometanın reaksiyonları
•     Diazometan asit klorürleriyle etkileştiğinde klorlu hidrojen ayrılarak diazoketonlar meydana gelir.(Burada diazometan, protik bir karbanyon olarak etkimektedir).
•    Meydana gelen HCI ,ortamdaki diazometana etkiyerek CH3-Cl +N2 Oluşacağı için reaksiyonda 2 eşdeğer diazometan harcanır.
•     Arndt-Eistert sentezi, karboksilik asitlerin karbon zincirini birer karbon uzatmak için, daha önce gördüğümüz yöntemlere ek olarak, uygun bir yöntemdir .
• Slide Number 15
• Slide Number 16
• ÖRNEKLER
• Slide Number 18
• Slide Number 19
• Slide Number 20
• Slide Number 21
• Slide Number 22
• Slide Number 23