Energetika va

Izotermik jarayon

Harorat o'zgarmaydigan jarayonga izotermik jarayon deyiladi, tenglama quyidagicha yoziladi:
T = const


p₁v ₁=RT₁
p₂v₂=RT₂
Bu yerda 1-tenglamani 2-tenglamaga bo‘lib quyidagini hosil qilamiz.
( Boyl-Marriot qonuni)
Demak, bu jarayonda bosimlar nisbati hajmlar nisbatiga teskari proporsional.
T=const bo'lgani uchun Т=0 bo'ladi. Shuning uchun (T₂- T₁)=0, ya'ni jismni harorati o'zgarmasa, uning ichki energiyasi o'zgarmaydi.
Jarayonning ishi:

Ifodani integrallasak:

dl_p = pdv

Holat tenglamasi Pv = RT dan P = ni aniqlaymiz va yuqoridagi ifodadagi P ni o'rniga qo'yamiz:

Izotermik jarayonning P -v diagrammada ko'rinishi.

Adiabatik jarayon

Tizimga issiqlik keltirilmaydi va undan issiqlik olinmaydi, binobarin
dq = 0, shuning uchun entropiya o'zgarmay qoladi,
S=const.
Ко'rib turibmizki, bu jarayonda P ham, V ham, T ham o'zgaradi. Bular orasidagi bog'lanishni topish uchun termodinamikaning birinchi qonunini yozamiz:

dq= c_pdT -vdP dq = c_vdT + Pdv

Bu yerda 1-tenglamani 2-tenglamaga bo‘lib quyidagini hosil qilamiz.
k -adiabatik ko'rsatkich.
bu yerda, bundan,
bu ifoda adiabatik jarayonning tenglamasi deyiladi. Parametrlar orasidagi bog'lanish.
Bosim va hajm orasidagi bog'lanish: Harorat va hajm orasidagi bog'lanish: Harorat va bosim orasidagi bog'lanish: Ichki energiyaning o'zgarishi:

Adiabatik jarayonning P -v diagrammasi.