Epidemiologiyadan

 
 

---

113 
XAVFLI OMIL BO’YICHA KASALLANISHNI ANIQLASHDA 
KORRELYATSIYA O’ZGARISHLARI 
Nisbiy jihatdan katta sonli kuzatuvlarda ko’rsatkich kattaliklari bo’yicha va 
umumiy ma’lumotlar bo’yicha korrelyatsiya aniqlashni bajarish hollarida ko’p vaqt 
sarflanadi. Bu holatlarda to’g’ri kelmagan ko’rsatkichlar aniqlanishiga olib keladi, 
shartli raqamlar yoki o’zgarishlar bo’ladi. Korrelyatsiya koeffitsientini aniqlash 
uslubida o’rganiluvchi omillar o’rtasidagi bog’lanish kuchi va xarakteri kattaligiga 
etarli aniqlik kiritiladi. O’rganiluvchi qatorlarning tekshiriluvchi ko’rsatkichlarini 
to’g’ri yoki teskari sinxron o’rganishda qo’llanilmaydi, chunki epidemiologik 
amaliyotda bu kam uchraydi. 
Korrelyatsiyannig koeffitsienti o’zgarishini aniqlashda Spirion usuli 
qo’llaniladi - r (ro). 
6∑dx
2
pxy = 1-
(n
2
-1) 
bu yerda 
rxu - korrelyatsiya koeffitsienti o’zgarishi 
d - dispersiya (o’zgarishlarning tartibli raqami o’rtasidagi farq) 
n - tekshiriluvchi kuzatish juftliklar soni 
∑- jami belgisi 
S
h
ah
arl
ar 
Prof.ko’rik 
rejasining baj. 
% hisobida (x) 
Prof.ko’rikda 
aniqlangan 
kasallarning 
o’rtacha soni % 
hisobida (y) 
Tartib raqami 
(rang) 
Ranglar 
farqi (d) 
d
2 
x 
y 
O 
109,5 
80,1 
1 
2 
-1 
1 
B 
84,5 
80,7 
7 
1 
6 
36 
V 
100,6 
77,4 
2 
4 
-2 
4 
I 
96,0 
70,0 
3 
6 
-3 
9 
K 
93,4 
79,6 
5 
3 
2 
4 
S 
95,0 
75,0 
4 
5 
-1 
1 
D 
91,0 
61,0 
6 
7 
-1 
1 
n=7 
∑d = 0 ∑d
2
= 56 
1-6,56
xy = = - 0,99 
7(72-1) 
Korrelyatsiya koeffitsient yuqoridagi misolda profilaktik ko’rik bilan ushbu 
ko’rikdagi aniqlangan bemorlar o’rtasidagi to’g’ri musbat bog’lanish kuchsiz 
darajada ekanligini ko’rsatadi. 

---

114