Ер ости гидросферасининг тузилиши. Сувнинг айланма ҳаракати Режа

Ер ости гидросферасининг тузилиши. Сувнинг айланма ҳаракати
Режа:

1. 
   Ер ости гидросфераси
   
2. 
   Сувнинг айланма ҳаракати
   
3. 
   Сувнинг ҳаракат турлари
   
4. 
   Сувнинг табиатда тарқалиши.
   

Ер ости гидросфераси. Ер ости гидросфераси ер ости сувлари ер массасининг катта қисмини эгаллаб, турли туман хосса ва ҳусусиятларига эга бўлган, ҳар хил чуқурликларда ётувчи тоғ жинслари қатламларидан ўрин олган, сувли қатлам ҳисобланади. Академик А.П.Вернадскийнинг маълумотига асосан ер қобиғидаги сув миқдори унинг умумий оғирлигини 7% га тўғри келади. Гидросферадаги сув миқдори 1380 млн. км³ ни ташкил этиб, унинг 97,6% океан сувларига, 2,14% муз ҳолатидаги сувларга, 0,26% қуруқликдаги мавжуд сувларга тўғри келади. Ернинг магма қисмидаги сувни миқдори гидросферадаги сувнинг миқдоридан 1000 марта кўп.
Аэрация зонаси деганда ер юзасидан биринчи Сувли қатламгача, яъни грунт сувларининг эркин юзасигача бўлган оралиқ тушунилади.
Аэрация зонаси сувларига тупроқ ва ер юзасига яқин юзаки қатлам устида жойлашган сувлари киради.
Тупроқ сувлари. Тупроқ сувлари ернинг энг юза қисмида атмосфера ёғинларининг (ёмғир, қор, жала) ҳамда хаводаги сув буғларининг конденсацияланиши ва ерга шимилиши, сингиши натижасида пайдо бўлади.
Аэрация зонаси деганда ер юзасидан биринчи Сувли қатламгача, яъни грунт сувларининг эркин юзасигача бўлган оралиқ тушунилади.
Аэрация зонаси сувларига тупроқ ва ер юзасига яқин юзаки қатлам устида жойлашган сувлари киради.
Тупроқ сувлари. Тупроқ сувлари ернинг энг юза қисмида атмосфера ёғинларининг (ёмғир, қор, жала) ҳамда хаводаги сув буғларининг конденсацияланиши ва ерга шимилиши, сингиши натижасида пайдо бўлади.
Юзаки ёки қатлам усти сувлар. Бу туркумга кирувчи ер ости сувларининг пайдо бўлиши аэрация зонасида тарқалган жинс қатламларининг ичида жойлашган, қалинлиги 1-3 м, майдони бир неча ўн метр бўлган, ўзидан сувни яхши ўтказмайдиган гил қатламларига боғлиқ ҳолда пайдо бўлади. Юзаки сувларини вужудга келишида тупроқ сувлари катта рол ўйнайди. Чунки тупроқ сувлари ўз харакати жараёнида аэрация зонасидаги сув ўтказмайдиган қатламларга дуч келиб, анна шу қатламларини устки қисмида йиғила бошлайди ва баъзан катта миқдордаги чучук ер ости сувини хосил қилади.