Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

Konsentrik (markazlashtirilgan) diversifikatsiya - firma assortimentini 
mavjud tovarlarga texnik va marketing nuqtai nazaridan o‘xshash bo‘lmagan 
mahsulotlar bilan to‘ldirish. 
Korporativ reklama - aniq bir tovar markasiga emas, balki to‘liq tovarlar 
assortimentiga ehtiyoj yaratuvchi reklama. 
Makromuhit - firmaning marketing muhiti tarkibiy qismi, ijtimoiy jihatdan 
mikromuhitga ta’sir ko‘rsatuvchi kuchlarga qaraganda keng ifodalanuvchi omillar, 
masalan, demografik, iqtisodiy, tabiiy, texnik, siyosiy va madaniy omillar. 
Maqsadli bozor - u yoki bu mahsulotni sotish bozorini tadqiq etish natijasida 
tanlangan, marketing xarajatlarining minimalligi bilan tavsiflanuvchi va firma 
faoliyati natijalarining asosiy ulushini (qismini) ta’minlovchi bozor. 
Marketing axborot tizimi (MAT) - 1) marketing tadbirlarini rejalashtirish, 
hayotga tatbiq tatbiq nazorat maqsadida aniq, dolzarb ma’lumotlarni o‘z vaqtida 
to‘plash, tasniflash, tahlil qilish, baholash va undan marketing sohasida foydalanish 
maqsadida tarqatish uchun mo‘ljallangan metodik usullar, asbob-uskunalar va 
odamlarning muntazam faoliyat ko‘rsatuvchi o‘zaro aloqalar tizimi; 2) marketing 
sohasida qarorlarni ishlab chiqish va qabul qilish jarayonida foydalaniluvchi 

---

290 
ma’lumotlarni to‘plash, tahlil qilish va etkazish usullari, asbob-uskunalar va xodimlar 
majmui. 
Marketing byudjeti - firmaning marketing faoliyatini amalga oshirishdagi 
xarajatlar, foyda va daromadlar miqdori detallashtirilgan tarzda (marketing kompleksi 
elementlari yoki marketing tadbirlari bo‘yicha) aks ettirilgan ko‘rsatkichlar tizimi, 
marketingning moliyaviy rejasi, korxona marketing rejasining bo‘limi. Marketing 
byudjetini 
rejalashtirish 
maqsadli 
foydaga 
asoslanishi 
yoki 
foydani 
optimallashtirishdan kelib chiqishi mumkin.