Eritmаlаr хоssаlаri. Gоmоgеn vа gеtеrоgеn sistеmаlаr. Eritmаlаr kоnsеntrаsiyasini ifоdаlаsh usullаri

Eritma tarkibiy qismlarining massa ulushi oid masalalar
1. 10% li H₂SO₄ eritmasini tayyorlash uchun 50 g H₂SO₄ ni necha mol suvda eritish kerak? J: 25 mol.
2. 20 % li suvsiz tuz eritmasini tayyorlash uchun 100 mol suvda necha mol MnSO₄ · 5 H₂O eritish kerak? J: 3,504 mol
3. 5% li eritma hosil qilish uchun 200 ml suvda necha mol litiy eritish kerak? J: 0,422 mol.
4. a)250 g 8% li K₂CO₃; b) 400 g 12 % li H₂SO₄; d) 750 g 15 % li HCl; e) 2,5 kg 20 % li KOH; f) 120 g 6 % li NH₃ tarkibida necha gramm erigan modda va suv bor?
J: a) 20 g tuz va 230 g suv b) 48 g kislota va 352 g suv d) 112,5 g HCl va 637,5 g suv e) 0,5 kg KOH va 2 kg suv f) 7,2 g NH₃ va 112,8 g suv
5. Na₂CO₃ ning 1000 g 10% li eritmasini tayyorlash uchun necha gramm tuz va suv talab etiladi? J: 100 g tuz va 900 g suv.
6. 300 g eritma tarkibida 20 g tuz bor bo’lsa, eritmaning foiz tarkibini aniqlang. J: 6,67%.
7. Tarkibida a) 60 g AgNO₃ va 750 g suv b) 15 g NaCl va 450 g suv d) 75 g K₂CO₃ va 300 g suv bo’lgan eritmalarda erigan moddaning massa ulushlarini toping. J: a) 7,4 % b) 3,22 % d) 20 %
8. Quyidagi kristallogidratlar eritmalarida suvsiz tuzning massa ulushini aniqlang: a) 100 g FeSO₄ 7H₂O va 900 g suv b) 14,3 g Na₂CO₃·10H₂O va 120 g suv d) 61 g BaCℓ₂ 2H₂O va 239 g suv.
J: a) 5,47 % b) 3,95% d) 17,33 %
9. 5% li eritma tayyorlash uchun 100 g suvda necha gramm KCl eritish kerak. J: 5,26 g
10. 8 % li eritma tayyorlash uchun 400 g suvda necha gramm Na₂SO₄ eritish kerak.J: 34,78 g
Molyar konsentratsiya. Bir litr eritmadagi erigan moddaning mollar soni bilan o’lchanadigan kattalik molyar konsentratsiya deyiladi.
U quyidagicha hisoblanadi:

agar hajm millilitrlarda berilgan bo’lsa,

m-erigan moddaning massasi g; M-erigan moddaning molekulyar massasi; V-eritmaning hajmi.
Masalalar
1. 400 ml eritma tarkibida 41g Ca(NO₃)₂ bo’lsa, eritmaning molyar konsentratsiyasini hisoblang.
Yechish: dan
2. Tarkibida 17,4 g K₂SO₄ bo’lgan 200 ml eritmanining molyar konsentratsiyasini hisoblang.
Yechish: dan m
3. 500 ml 0,1 m li eritmada necha gramm NaOH bo’ladi?
Yechish: dan g.
4. 400 ml 1,2 M li eritma bilan 600 ml 1,8 M li eritma aralashtirildi. Hosil bo’lgan eritmaning konsentratsiyasini aniqlang. J: 1,56 M.

5. 0,1 molyarli eritma tayyorlash uchun 1000 ml 1,5 molyarli eritmani necha litrgacha suyultirish kerak?

Yechish: dan ml yoki 15 litr.
6. 0,15 molyarli eritma tayyorlash uchun 3 litr 0,05 molyarli eritmani necha litrgacha bug’latish kerak? J: 1 litr.
7. 1000 ml 0,2 molyarli eritmaga 2000 ml 0,8 molyarli eritma aralashtirildi. Hosil bo’lgan eritmaning molyar konsentratsiyasini aniqlang. J: 0,6 M.