Ernazar DÁwenov, Mámbetkerim qudaybergenov, Jš®agúl uspanova

tur.
Tur, otšr, júr sózleri dara turšp ta házirgi 
máhálde qollanšladš. Mšsalš: Inim ba®da júr. A®am 
úyde otšr. Esikti… aldšnda úkem tur.
263-shšnš®šw. 
Kóshiri p jazš….
1. Men mektepke ketiwge tayarlanšp atšrman.
2. A®am jerdi suw®aršp atšr. 3. Esik aldšnda jo- 
…šshqalar kógeri p tur. 4. Kóllerde úyrekler júzi p júr.
1. Házirgi máhál feyillerini… astšn sšzš…. 
264-shšnš®šw.
Kóshiri p jazšp, feyillerdi… astšn sšzš….
1. Qalamšzdš… kórki kúnnen-kúnge sulšwlanšp kiyatšr. 
2. Birneshe qabatlš ja…a jaylar salšnšp atšr. 3. Sizler
neshinshi klasta oqšp atšrsšz?

---

124
1-bet, bir. san.
Úlgi: Men xat jazšp atšrman.
1. Feyiller qaysš bette, qaysš sanda qollanšlšp tur?
265-shšnš®šw.
Súwretlerge qarap birneshe gápler qurap 
jazš…. Jaz®an gápleri…izdegi feyiller házirgi máhál mánisinde 
qollanšlatu®šn bolsšn.
1.
2.

---

125
Házirgi máhál feyilleri úsh bette, birlik hám 
kóplik sanda betlenedi: I bet, birlik sanda  
-man, -men, kóplik sanda -mšz, -miz, II bet, 
birlik sanda -sa…, -se…, kóplik sanda -sšz,
-siz betlik jal®awlarš jal®anadš. III betke betlik 
jal®awlarš jal®anbaydš. Mšsalš: islep turman, islep 
tursa…, islep turmšz, islep tursšz, islep tur, 
oynap júr.
266-shšnš®šw.
Oqš….
Házirgi máhál feyillerini… betleniw úlgisi:
3.
Bet
I
Men
Kóplik
islep atšrmšz
oynap júrmiz
sóylep turmšz
tš…lap otšrmšz
Birlik
islep atšrman
oynap júrmen
sóylep turman
tš…lap otšrman
Bizler

---

126
1. Házirgi máhál feyillerini… úsh bette, birlik hám kóplik 
sanda betleniwin bili p alš….
2. I hám II betke jal®anatu®šn betlik jal®awlaršna dšqqat 
awdarš….
267-shšnš®šw.
Kóp noqattš… ornšna tiyisli betlik jal®awlaršn 
qoyšp, kóshiri p jazš… hám astšn sšzš….
1. Men sabaqlaršmnan jaqsš oqšp júr... . 2. 
Sizler fermada sawšnshš bolšp islep júr... . 3. Bizler
Mšrzagúl menen birge sabaq tayarlap atšr... .
4. Sen úlkemizdegi qanday quslardš… atšn bile...?
268-shšnš®šw.
Qosšqtš tásirli eti p oqš….
Suw qudšqtan a®šp tur,
Shomšlsa…, suwš ja®šp tur,
Bet
II
III
Sen
Ol
Kóplik
islep atšrsšz
oynap júrsiz
sóylep tursšz
tš…lap otšrsšz
islep atšr
oynap júr
sóylep tur
tš…lap otšr
Birlik
islep atšrsa…
oynap júrse…
sóylep tursa…
tš…lap otšrsa…
islep atšr
oynap júr
sóylep tur
tš…lap otšr
Sizler
Olar

---

127
Elpi p esken samalš,
Beti…di ásten qa®šp tur.
(S. Tájimuratov).
1. Qosšqta®š házirgi máhál feyillerin tabš…. Olar qaysš bette, 
qaysš sanda qollanšlšp tur?