Эссе ва реферат тайёрлаш, уларни расмийлаштириш тартиби

Эссе ва реферат тайёрлаш, уларни расмийлаштириш тартиби

Фан ўқитувчиси: А.Юсупов

Тақдимот тайёрлади: А.Йўлдашев

Эссе - бу маълум бир воқеа ёки масала бўйича индивидуал таассуротлар ва мулоҳазаларни ифодаловчи кичик ҳажмли ва эркин композициядан иборат насрий иншо бўлиб, аниқки, мавзуни аниқ ёки тўлиқ талқин қилаётгани йўқ
Иншо ёзиш ниҳоятда фойдалидир, чунки у муаллифга фикрларни аниқ ва малакали шакллантириш, маълумотни тузиш, таҳлилнинг асосий категорияларидан фойдаланиш, сабабий муносабатларни таъкидлаш, тушунчаларни тегишли мисоллар билан тасвирлаш ва уларнинг хулосаларини баҳслашишни ўрганишга имкон беради; нутқнинг илмий услубини эгаллаЙДИ.

Эссе - Ёзиш хақида маълумот

Эссе ҳажми таклиф қилинган мавзудаги 1000 сўздан 5000 сўзгача бўлган асардир. Эссе ёзиш ўқувчиларга ўз фикрини эркин билдиришга, мавзуга алоқадор маълумотни онгли қабуллашга ва тушунишга, муаммонинг ечимини топишга алоқадор далиллардан фойдаланиб, ўз хулосасини аниқ ва саводли баён этишга имкон яратади. Муҳими, келтирилган факт ва далилларнинг ўринли қўлланишидир

Эссе ва иншонинг фарқли томонлари

Эссе – француз тилида "essai" – «тажриба», инглиз тилида "essay", "assay" – интилиш, ижодий синов, очерк; латинча "exagium" – "ўйлаш" деган маънони билдиради
Иншо – араб тилидан олинган сўз бўлиб, "бино қилиш", "қуриш" деган маънони билдиради. Иншо ўқувчининг ўзбек адабиёти фанидан олган назарий билимларини ўз фикри ва дунёқараши билан боғлаб ёзадиган ижодий меҳнати.

Эссенинг аниқ хусусиятлари

Муаммони ўз ичига олган ва ўқувчини фикрлашга ундайдиган аниқ бир тор мавзунинг мавжудлиги.
Муаллифнинг субъектив позицияси:
Эссе муаллифнинг мавжуд муаммога бўлган қарашлари, дунёга муносабати, нутқи ва фикрлаши мавжудлиги билан ажралиб туради.
Ёзишнинг сўзлашув услуби:
Мураккаб сўзларни, жуда узун жумлаларни четлаб ўтиш керак:
Ўқувчи билан алоқа ўрнатиш учун қатъий услубни сақлаш мухимдир.
Муаммони батафсил тахлил қилиш. Ўз нуқтаи назарни хақиқий материалга асосланиб мухокама қилиш керак.
Баённи нисбий қисқариши.
Сахифалар сони бўйича хеч қандай чеклов йуқ, лекин эссе кичикроқ бўлади.
Эркин яратиш.
Эссе тақдимотнинг ўзига хос хусусиятига эга, у бирон бир чегараларга эга эмас.
Баёнот мантиқи. Эссенинг таркиби эркин булишига қарамай, эсседа ички уйғунлашувлик, муаллифнинг ўз фикрини ифода этадиган баёнотларидаги
изчилликэга бўлиши керак.