Excel dasturida avto hisoblashlar
Download 46.25 Kb.
|
EXCEL DASTURIDA AVTOTO\'LDIRISH VA AVTO HISOBLASHLAR
EXCEL DASTURIDA AVTOTO'LDIRISH VA AVTO HISOBLASHLAR REJA: EXCEL DASTURIDA AVTOTO'LDIRISH EXCEL DASTURIDA AVTO HISOBLASHLAR Jadvalga bir xil yoki shunga o'xshash ma'lumotlarni uzoq vaqt va bir marotaba kiritishni juda kam odam xohlaydi. Bu juda ko'p vaqt talab qiladigan juda zerikarli ish. Excel bunday ma'lumotlarning kiritilishini avtomatlashtirish imkoniyatiga ega. Buning uchun hujayralarning avtoto'ldirish funktsiyasi ta'minlanadi. Keling, qanday ishlashini ko'rib chiqaylik. Excel-da ishlarni avtoulovga to'ldirish Microsoft Excel-da avtomatik to'ldirish maxsus to'ldirish markeri yordamida amalga oshiriladi. Ushbu vositaga qo'ng'iroq qilish uchun siz istalgan uyaning pastki o'ng tomoniga qarab yurishingiz kerak. Kichik qora xoch paydo bo'ladi. Bu to'ldirish belgisi. Siz shunchaki sichqonchaning chap tugmachasini bosib ushlab turishingiz va hujayralarni to'ldirmoqchi bo'lgan varaqning yon tomoniga sudrab borishingiz kerak. Hujayralar qanday to'ldirilganligi asl hujayradagi ma'lumotlar turiga bog'liq. Masalan, agar so'zlar shaklida oddiy matn bo'lsa, to'ldirish markeridan foydalanib harakatlantirsangiz, u varaqdagi boshqa hujayralarga ko'chiriladi. Raqamlarni avtomatik to'ldirish Ko'pincha, avtoto'ldirish tartibda ketadigan ko'p sonli raqamlarni kiritish uchun ishlatiladi. Masalan, ma'lum bir hujayrada 1 raqami bor va biz 1 dan 100 gacha hujayralarni raqamlashimiz kerak. Biz to'ldirish markerini faollashtiramiz va kerakli kataklarga tortamiz. Ammo, ko'rib turganimizdek, barcha hujayralarga bittadan nusxa ko'chirilgan. To'ldirilgan maydonning pastki chap qismida joylashgan va deyilgan belgini bosamiz "Avtomatik to'ldirish parametrlari". Ochilgan ro'yxatda kalitni quyidagiga qo'ying To'ldiring. Ko'rinib turibdiki, shundan keyin barcha kerakli qator tartibda raqamlar bilan to'ldirildi. Ammo siz buni yanada osonlashtirasiz. Avtomatik to'ldirish variantlarini chaqirishga hojat yo'q. Buning uchun plomba belgisini pastga siljitib, sichqonchaning chap tugmachasiga bosganingizda, siz boshqa tugmani bosib turishingiz kerak Ctrl klaviaturada. Shundan so'ng, hujayralarni tartib bilan raqamlar bilan to'ldirish darhol boshlanadi. Avtomatik to'ldirishni bir qator siljishlar qilishning usuli ham mavjud. Biz qo'shni hujayralarga progressiyaning dastlabki ikkita raqamini keltiramiz. Ularni tanlang. To'ldirish markeridan foydalanib, ma'lumotlarni boshqa hujayralarga kiritamiz. Ko'rib turganingizdek, berilgan qadam bilan ketma-ket raqamlar seriyasi yaratiladi. To'ldirish vositasi Excel-da alohida nomlangan vosita ham bor To'ldiring. Yorliqda lentada joylashgan "Uy" asboblar qutisida "Tahrirlash". Biz ma'lumotlarni istalgan uyaga kiritamiz va keyin uni va biz to'ldiradigan katakchalarni tanlang. Tugmani bosing To'ldiring. Ko'rsatilgan ro'yxatda kataklar to'ldirilishi kerak bo'lgan yo'nalishni tanlang. Ko'rinib turibdiki, ushbu harakatlardan so'ng, bitta uyadan ma'lumotlar boshqalarga nusxa ko'chirildi. Ushbu vositadan foydalanib, siz hujayralarni progressiya bilan to'ldirishingiz mumkin. Uyadagi raqamni kiriting va ma'lumotlar bilan to'ldiriladigan katakchalarni tanlang. "To'ldirish" tugmasini bosing va paydo bo'lgan ro'yxatda tanlang "Progress". Jarayonni sozlash oynasi ochiladi. Bu erda siz bir qator manipulyatsiyalarni bajarishingiz kerak: progressiyaning joylashishini tanlang (ustunlar yoki satrlar bilan); turi (geometrik, arifmetik, sanalar, avtomatik to'ldirish); qadamni belgilang (sukut bo'yicha u 1); chegara qiymatini belgilang (ixtiyoriy parametr). MICROSOFT EXCEL dagi barcha ma`lumotlar jadval Ko’rinishida namoyon bo’lib, bunda jadval yacheykalarining (xonalarining) ma`lum qismiga boshlang’ich va birlamchi ma`lumotlar kiritiladi. Boshqa qismlari esa xar xil arifmetik amallar va boshlang’ich ma`lumotlar ustida bajariladigan turli amallar natijalaridan iborat bo’lgan axborotlardir. Elektron jadval yacheykalariga uch xil ma`lumotlarni kiritish mumkin: matnli; sonli ifodalar; formulalar. Matnli ma`lumotlar sarlavha, belgi, izohlarni uz ichiga oladi. Sonli ifodalar bevosita jadval ichiga kiritiladigan sonlardir. Formulalar — kiritilgan sonli qiymatlar bo’yicha yangi qiymatlarni hisoblaydigan ifodalardir. Formulalar har doim «=» belgisini qo’yish bilan boshlanadi. Formula yacheykaga kiritilgandan keyin shu formula asosida hisoblanadigan natijalar yana shu yacheykada hosil bo’ladi. Agar shu formulada foydalanilgan sonlardan yoki belgilardan biri o'zgartirilsa, EXCEL avtomatik ravishda yangi ma`lumotlar bo’yicha hisob ishlarini bajaradi va yangi natijalar hosil qilib beradi. EXCELning asosiy ishlov berish ob'yekti hujjatlar (dokumentlar) hisoblanadi. EXCEL hujjatlari ixtiyoriy nomlanadigan va XLS kengaytmasiga ega bo’lgan fayllardir. EXCELda bunday fayllar «Ishchi kitob» deb ataladi. Bir ishchi kitob ixtiyoriy sondagi elektron jadvallarni o’z ichiga olishi mumkin. Ularning har biri «ishchi varaq» deb ataladi. Bir ishchi varaq o’z nomiga ega bo’ladi. Ishchi kitobni xosil qilish uchun MICROSOFT EXCEL dasturini ishga tushirish zarur. Ishchi kitobning tarkib elementlaridan biri ishchi varaq, ya`ni elektron jadval xisoblanadi. Elektron jadvalning asosiy elementlari esa yacheyka va diapazonlardir. Yacheyka — bu jadvaldagi manzili ko’rsatiladigan hamda bir qator va bir ustun kesishmasi oralig'ida joylashgan elementdir. Yacheyka kesishmalarida hosil bo’lgan ustun va qator nomi bilan ifodalanadigan manzili bilan aniqlanadi. Masalan, A — ustun, 4 — qator kesishmasida joylashgan yacheyka — A4 deb nom oladi. Yacheykaga sonli qiymatlar, matnli axborotlar va formulalarni joylashtirish mumkin. Bir necha yacheykalardan tashkil topgan guruh diapazon deb ataladi. Diapazon manzilini ko’rsatish uchun uni tashkil etgan yacheykalarning chap yuqori va ung quyi yacheykalar manzillari olinib, ular ikki nuqta bilan ajratilib yoziladi. Masalan: A1:A4 Excel ishchi menyusi bo'limlariExcel 2003 versiyasining ishchi menyusi quyidagi bo'limlardan tashkil topgan: Правка bo’limidagi "Заполнить" va "Очистить" bo’limlari kataklarning belgilangan yo’nalishda nusxasini oladi yoki tozalaydi. Удалить лист bo’limi belgilangan varaqni o'chiradi. Переместить \ скопировать лист Excel ishchi kitobi sahifasini kerakli joyga siljitadi yoki nusxasini yangi sahifada hosil qiladi. Qolgan bo’limlar Microsoft Office guruhidagi dasturlar uchun umumiy bo’lgan vazifalarni bajaradi. Вид bo’limining Строка формул bo’limi formulalar bilan ishlash satrini ekranda hosil qiladi yoki aksincha. Вставка bo’limi katak, satr, ustun va varaq ustida amallar bajarish uchun mo’ljallangan bo’lib, ularning mazmuni quyidagicha: Ячейки – jadvalga yangi katak qo’shish; Строки – jadvalga yangi satr qo’shish; Столбцы – varaqqa yangi ustunlar qo’shish; Лист – ishchi kitobga yangi varaq qo’shish; Диаграмма- diagrammalar tashkil etish; Разрыв страницы – sahifani ajratish; Функция – funksiyalarni tanlash; Имя – ishchi kitobga nom berish; Примечание – izohlar hosil qilish; Рисунок - tasvirlarni hosil qilish, chiqarish; Карта – xaritalar hosil qilish. Формат bo’limi Excel dasturida formatlashni asosan katak, satr, ustunlarning ustida bajaradi. Bo’lim bandlarida satrlarning balandligi, ustunlarning eni, katak chiziqlarini hosil qilish va yo’qotish, yangi varaq hosil qilish, unga nom berish vazifalari amalga oshiriladi. Стиль bandida satr yoki ustun nomi belgilanishi, katakda ma‘lumotlarning berilishi va tuldirish usullari aniqlanadi. Katakda yozuvlarning alifbosi va o’lchamini belgilash mumkin. Сервис bo’limi Office muhitidagi amaliy dasturlarnikiga o'xshash. Данные bo’limi bandlari kataklardagi qiymatlar ustida amallar bajarishga mo’ljallangan: Сортировка – qiymatlarni tartiblash; Фильтр – biror belgi yoki shart bo’yicha saralash; Форма.. – biror shaklda tartiblash; Итоги.. – yakuniy natijalarni aniqlash; Проверка.. – ma‘lumotlarni tekshirish; Текст по столбцам.. – matnni ustunlarga bo'lish; Консолидация.. – qiymatlarni birlashtirish; Группа и структура – yangi tizimlar olish; Свободная таблица. – natijaviy jadvallar tuzish; Внешние данные – tashki ma‘lumotlar kiritish. Окно - ishchi oynani tartiblash. Справка - yo'riqnoma va ma'luomot olish. Excel 2007 va 2010 versiyalarida ishchi menyu bo'limlari umumlashtirilgan va tartibga keltirilgan hamda "Главная" (Asosiy), "Вставка" (Qo'shish), "Разметка страницы" (Sahifani tahrirlash) , "Формулы" (Formulalar), "Данные" (Ma'lumotlar), "Рецензирование" (Taqriz), "Вид" (Ko'rinish) bo'limlaridan iborat. Excelda diagrammalar[tahrir] Excel dasturining foydali tomoni unda kiritilgan ma'lumotlar asosida diagrammalar yaratish mumkin. Excelda ma'lumotlar asosida tayyorlanadigan diagrammalar quyidagi turlarga bo'linadi: gistogramma; — sohali; grafikli; — xalqali; doiraviy; — sirtli; nuqtali; — birjaviy va hokazo. Diagramma hosil qilish uchun quyidagi ketma-ketlikka rioya qilish kerak: 1) Elektron jadvalni yuklash. 2) Mavzuni kiritish. 3) Ustunlar kengligini tanlash. 4) Har bir ustunga mos nomlarni kiritish. 5) Yacheykalarni ma'lumotlar bilan to'ldirish 6) To'ldirish ustunining formulasini berish. 7) «Jami xarajatlar miqdori». Natijaviy jadval hosil qilish. 8) Ma'lumotlarni saralash. Excel dasturi ham ba'zi bir funksiyalari sabab ko'plab tanqidlarga uchragan. Misol uchun, statik aniqlik jihatidan Excelni tanqid qilishgan. Sana bilan bog'liq muammolar[tahrir] Excelning 2007 versiyasiga qadar va o'zida ham 1900-yil kabisa yil deb xato hisoblanib kelingan. Xato Lotus 1-2-3 da paydo bo'lgan va majburan Excelga targ'ib qilingan. Exceldagi tasvirlarning xatoligi[tahrir] 2007-yilning 22-sentabrida muayyan holatlarda Excel 2007 noto'g'ri natijalarni ko'rsatishi to'g'risida xabar paydo bo'ldi. Bu matematik hisob jitob bilan bog'liq bo'lib, bu haqida bu yerda ma'lumot olishingiz mumkin. Muammo 2007-yil 9-oktabr sanasida maxsus patch ishlab chiqarilishi bilan hal qilindi. Bu xato Microsoft Excel 2016 da kuzatilmaydi. Download 46.25 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling