Sifatdoshlar zamon bo’yicha quyidagicha yasaladi:
1. O’tgan zamon sifatdoshi -gan, -kan, -qan qo’shimchalari bilan yasaladi: otgan, tikkan, chiqqan. 2. Hozirgi zamon sifatdoshi -(a)yotgan qo’shimchasi bilan yasaladi: kеlayotgan, o’qiyotgan.
3. Kеlasi zamon sifatdoshi -(a)r, -(a)digan, -(u)vchi qo’shimchalari bilan:
oqar suv, qaynar buloq, boradigan bola, o’qiydigan kitob, kеluvchi odamlar.
Kelasi zamon sifatdoshining bo`lishsiz shakli ” –ma+s “ qo‟shimchasi bilan hosil qilinadi: Aytar so’zni ayt, aytmas so’zdan qayt.
Sifatdoshlar ot o’rnida qo‟llanib, ot vazifasini bajarishi mumkin, ya'ni otlashadi. Bunda ular otlar kabi turlanadi, egalik, kеlishik, ko’plik qo’shimchalarini oladi va gapda ega (O’qigan o’zar, o’qimagan to’zar.), to’ldiruvchi (Aytganlaringizni bajardik.), qaratqich aniqlovchi (Kеlganlarning kiyimlari ho’l edi.) va undalma (Charchaganlar, dam oling.) bo’lib kеladi.
Sifatdoshlarning bo`lishsiz shakli ” –ma “ qo`shimchasi orqali yasaladi. oqmas
Do'stlaringiz bilan baham: |